Video Overview
Dolma and her friends from Marangdued village in Zhemgang District prepare a local dish with wild seeds known as yangkali. To prepare such a dish involves a long process without which the seeds would be poisonous. First, the yangkali seeds are roasted in a pan to weaken their husks. Then they are crushed one by one using a stone, separating away their husks. The seeds are put in a pot of water that is brought to a boil, rendering them soft enough to be cut into slices. Then again, the sliced seeds are boiled in water. This process is repeated at least nine times. In each time, the water is strained in order to eliminate the poisonous content of the seed. As the poison is cleared away, the seeds are also being cooked. There should be no bitter taste left in order to make sure the poisonous content is fully removed. In this video, the boiling process is repeated more than ten times. After that, the thoroughly cooked seeds are washed with cold water, and fried with chili to make a delicious dish. This is an example of this particular community’s local knowledge that indicates how people in the area self-sufficiently survived in past times relying on wild resources.
གཞལམ་སྒང་རྫོང་ཁག་ མ་རངས་་འདུད་་ཀྱི་ མི་སེར་ལ་ལུ་ཅིག་གིས་ ཁོང་རའི་ཁ་ལས་ ཡངས་ཀ་ལི་ཟེར་མི་གི་ ནང་འཁོད་ཀྱི་ ལྟོ་་འབད་དེ་ བཟའ་དོ་ཡོདཔ་ད་ ལྟོ་འབད་ཚུགས་ཚུགས་ཀྱི་ནང་འཁོད་ལུ་ དུས་ཡུན་རིངམ་འགོར་དོ་ཡོདཔ་མས། འདི་ཡང་ ནང་རྫས་འདི་ ནཱེ་སྦེ་ར་ བཟའ་བ་ཅིན་ དུག་འབད་ནི་འདི་གིས་ ཏེ་དང་པ་ར་ ཡངས་ཀ་ལི་གི་ ནང་རྫས་བཏོན་ནི་ཐབས་ལུ་ ཕྱི་ཁའི་པགས་ཀོ་ ས་ཀྲག་ཀྲ་འདི་་ བཀག་ནི་ འཇམ་ཏོང་ཏོ་བཟོ་ནིའི་དོན་ལུ་ ལྷ་ང་ནང་བརྔོ་དགོཔ་་ཨིན་པས། དེ་ལས་ རྡོ་གི་སྦེ་ པགས་ཀོ་རེ་རེ་སྦེ་ བཀྲུམས་ཞིནམ་མི་ཚུ་ འདི་ལས་ཆུ་ནང་བླུགས་ཏེ་ འཇམ་ཏོང་ཏོ་མ་འགྱོ་ཚུན་ཚོད་ བཙོ་ཞིནམ་ལས་ དེ་ལས་ སྒོར་སྦེ་ལྷོག་ ཆུ་ནང་ ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ བཙོ་ཞིནམ་ལས་ དེ་ལས་ ཕྱི་ཁའི་པགས་ཀོ་དང་ ནང་རྫས་འདི་ སོ་སོར་སྦེ་ ཕྱི་བསལ་རྐྱབ་སྟེ་ ནང་རྫས་འདི་བཏོག་སྟེ་ དུག་བཏོན་བཀོ་ནིའི་དོན་ལུ་ ཆུ་ནང་བླུགས་ དཀྲུགས་ཅི་ར་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ བཙོ་ཚར་ཞིནམ་ལས་ ད་རུང་ བཙོ་དགོཔ་མས། ནང་རྫས་ཀྱི་དུག་ ཐོན་ནིའི་དོན་ལུ་ བྲོཝ་ཁག་དྲགས་འདི་ ཐོན་མ་ཚར་ཚུན་ཚོད་ བཙོ་དགོ་དོ་ཡོདཔ་ད་ ཁོང་གིས་ ཚར་བཅུ་ཐམ་ལས་ལྷག་སྦེ་ བཙོ་ཞིནམ་ལས་ ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ བཙོ་བཙོཝ་འདི་ ཆུ་འཁོལམ་གྱིས་འཁྱུ་ཞིནམ་ལས་ ཨེ་མ་དང་ གཞན་ཡང་ རྫས་སྦྱོར་ཞིམ་ཏོང་ཏོ་ཚུ་དང་ སླ་བསྲེ་སྟེ་ བརྔོ་དགོཔ་ཨིན་པས། འདི་ཏེ་དང་ཕུགས་ ཁོང་རའི་ གཡུས་ཁའི་ཕམ་ཚུ་གིས་ ཁོང་རའི་ འབད་ཤེསཔ་ཅིག་ ལག་ལེན་འཐབ་སྟེ་ རི་ཁའི་ཐོན་སྐྱེད་ཚུ་གིས་སྦེ་ འཚོ་བ་སྐྱོང་ཐབས་ཐབས་་ཨིན་པས།
- Ngangla
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaད་འཁོལ་ནུག་ ཁྱོད་ར་ཨ་ཕཱི་བཀལ་ད།Now it is boiled. You can put that one.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཏུན་མུ་ལུང(ཆུ་རིལ་རྡོ)།Shingle or Pebble.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: ayf ཏུན་མུ་ལུང(ཆུ་རིལ་རྡོ་ལོ) འདི་ལུ་ ག་ཅི་ལོ? For Shingle what you mean?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཏུན་མུ་ལུང་(ཆུ་རིལ་རྡོ)།Shingle.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoརྡོ་གི་ར་བརྡུང་དགོ་ལགས།It has to beat it by stone only.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoརྡོ་ཨ་ནཱེ་རེ་འབད་མི་ལུ་ ཏུན་མུ་ལུང་ཟེར་ སླབ་འོང་སྦ།The stone doing like this is called as Shingle.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་་་།Ok....
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoའ་ནཱི་གིས་བརྡུང་དགོ། གཞན་འབད་བ་ཅིན་ མི་བཞི་དང་ལྔ་དེ་ཅིག་འདི་དགོ་ལགས།Have to beat by this. Other wise we will need four to five people.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: བཞི་དེ་ཅིག་དགོ་ཡ་ལགས? Need four people?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoདགོ་ལགས།Yes, we need.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukཔ་པ།Pa pa.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoག་ཅི་འབད་ཟེར་བ་ཅིན། ཨ་ནཱི་ཚར་གཅིག་གུ་འཚོཔ་ད་ བརྡུང་མི་ལོགས་སུ་སྦེ་ར་དགོ་ལགས།It is because while it was cooked we need to beat it at once.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་་་།Ok....
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཡ་ཁྱོད་རའི་འདི་ འཚོ་སོང་ཡི་སྨ་རས་ཡ།Ya now your's is cooked.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoམགྱོགས་པར་འབད་དགོ་ཏེ། ཡ་ཁྱོད་ལུ་ཡ།We have to do it very fast. Ya its for you.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaལེགས་ཤོམ་སྦེ་བཏོན་ཡི་ག་པགས་ཀོ?Did you remove cover very nicely?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཨ་ནཱེ་སྦེ་འབད་བའི་སྐབས་ མིག་ཏོ་གས་ནིའི་ཉེན་ཁ་ཡང་ཡོད།While doing like that it might be very dangerous for our eyes.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་ ཨིན་ན་ལགས?Ok...is it?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཨིན་ལགས།Yes.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoབརྡུང་དགོ་ཤ་ར་ར་སྦེ།We have to beat it quickly.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukདབའེ།Wai.....
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཡ་འོང་ཡི་མས།Ya now came.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukད་འབདན།Now.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཨཱ་་་།What......
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཤོག་ཤོག་གཉིས་ཤོགCome come two can come.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukཨ་པ་ནཱ་བྱོན་ཤིག་ ཆ་རོགས་འབད་གནང་། བརྡུང་མི་གཉིས་དགོ་ནི་མས།Father you can come here to help me. Want two for beating.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoགཉིས་དགོ་ནི་མས།Want two.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཨ་ཡར་འགྱོ་ནི་མས།Go there.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཚབ་ཚབ་ ཚབ་ཚབ།Quickly quickly.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཕམ་གྱིས་འབད་མི་འདི་ དེ་སྦེ་ཨིན་མས་ལགས།Parents used to do like that.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: ཕ་མའི་ལུགས་སྲོལ། It was custom of parents.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཕ་མའི་ལུགས་སྲོལ་ ཡ་ཡ།Parent's custom...ok ok.
- བསྟན་པ་ Tenpaག་ར་ནཱ་བླུགས་ཤིག་ ད་ཨ་ཕཱི་་བླུགས་ཤིག།Pour all. Now you can pour that one.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཏེ་ཁྱོད་གཉིས་ཀྱིས་ བརྡུང་མི་ཚར་བས་མེན་ན?So, two of you cannot complete beating no?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཡ་ཨ་ནཱི་ ཨ་ཙི་ཅིག་བཏོག་ད།You can cut it little bit.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukག་ཅི་སླབ་སྨོ་ ཚར་རེ་རེ་བླུགསཔ་ད་ ག་ཅི་སླབ་སྨོ? འདི་ལུ་དབང་ཟེར་ སླབ་ཨིན་ན?What you are saying while we pouring once? For that you call it as Wang?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཨ་ནཱི།This.
- བསྟན་པ་Tenpa:
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་Kencho Lhamo:
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaདབང་རེ་རེ་སླབ་འོང་།We used to call wang.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་་་ ཡ་ཡ།Ok....Ya ya.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoདབང་རེ་རེ། ད་རུང་གཅིག་ཡོད་ དབང་གསུམ་ཡོད།Wang rey rey. Again there is one three wangs.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: དབང་གསུམ་ཡ་ལགས? འེང་་་། Three wangs? Ok...
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukདང་ཕུ་ལས་ར་ ལྷ་ང་ནང་སྦེ་ བརྔོཝ་ཨིན་ན?In olden days itself we used to raw it in frying pan.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoདང་ཕུ་ལས་ དེ་སྦེ་ར་ཨིན་ལགས།In olden days itself it was like that.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukལྷ་ང་ནང་སྦེ་ཡ?In the frying pan?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaས་ཁར་སྦེ་ མེ་ཡང་བཏང་འོང་།Even on the ground we used to row it.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoགཞན་འདི་དྲོ་པ་ཧ་སག་ར་འབད་དགོ་ལགས།It should be done in early morning.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukལགས་སོ།Ok...
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoདྲོ་པའི་ཆུ་ཚོད་ ༦ ལས་ འགོ་བཙུགས་མི་དེ་གིས་ ཕྱི་རུ་རྐྱངམ་ཅིག་ཐོབ་ལགས།This will complete in the evening if we start it at 6:00 am.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukལགས་སོ།Ok...
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཕྱི་རུ་ལྟོ་གི་ཚབ་སྦེ།In the subsitution of dinner.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaལྟོཝ་བཀྱེས་ཏེ་ བཟའཝ་ཨིན། ད་རེས་ནངས་པ་འབད་བ་ཅིན་ ལྟོཝ་ཡང་མི་བཀྱེས་པས་མེན་ན་ བཟའ་ཡང་མི་བཟའ་བས།Because of hungry we eat it. At present we are not hungry as well as we donnot eat it.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཁྱོད་ག་ཏེ་སོང་སྦེ་ སྡོད་སྡོདཔ་ཨིན་ན་མ་ཤེས།I don't know where you went and where you stayed.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་Dorji Lhamo: Laughs
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaདབང་གཅིག་(ཚར་གཅིག་)རྫོགས་སོང་ཡི་ཏེ།It was completed once.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoའཚོ་དོ་མས་སྨོ་ ཡུདཔ་ཐེངས་གཅིག་ནང་ར?Within no time it is cooked right?
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoགོ་ཐལ་ཨིན་ན?Is it ash?
- བསྟན་པ་ Tenpaཨིན་གོ་ཐལ།Yes, it is ash.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaབཏུབ་པས་མེན་ན?It is ok no?
- བསྟན་པ་ Tenpaབཏུབ་བཏུབ།Ok ok.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukག་ཅི་སྨོ་ ཨ་ནཱི་གོ་ཐལ་བླུགས་བླུགསཔ་ཨིན་ན?What was that, was that you put ash?
- བསྟན་པ་ Tenpaཨ་ནཱི་ གོ་ཐལ་ཨིན་་ལགས།Yes, this is ash.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukགོ་ཐལ་ཡ་ལགས?Ash?
- བསྟན་པ་ Tenpaའ་ནཱི་འདིལྟ་མ་འཚོ་འོང།This will be cooked later.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoའཚོ་ནི་འདི་འཚོཔ་མས་སྨོ་ ཡུདཔ་ཐེངས་གཅིག་ན་ར་སྨོ?Within no time it gets cooked right?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཡ་ཏེ།Yes.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཡ་རྫོགས་སོང་ཡི་མས།Now completed.
- ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱལ་ Yeshi Namgyalཚར་གཅིག་བཙོ་དགོ་ཏེ་ བཙོ་ཞིནམ་ལས་བཏོག་དགོ་ཏེ།Have to boil it once so, after boiling then we have to cut it.
- ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱལ་ Yeshi Namgyalཔགས་ཀོ་ཤུབས་བཏང་མས། པགས་ཀོ་ཚུ་མ་བླུགས་མས་ཏེ་ སྦྱར་འོང་སྦ་ཏེ་ཡར་ད་རུང་།Remove the cover. Don't put covers so, it will stick again there.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཔགས་ཀོ་འདི་ལྟ་མ་ད་རུང་ཤུབས་དགོ།Again we have to remove covers.
- ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱལ་ Yeshi Namgyalག་ཏེ་ལས་ཐོབ་ཅི་འདི?From where did you get this?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaའཚོལ་བར་འགྱོ་ཡི་ཏེ་ཁ་ཙ།Yesterday I went insearch of it.
- ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱལ་ Yeshi Namgyalཔགས་ཀོ་བཤུབ་བཏང་པགས་ཀོ།Remove the cover.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoག་གིས་བཤུབ་ནི་ཨ་པ?Who is going to remove it father?
- བསྟན་པ་ Tenpaཔགས་ཀོ་བཤུབ་དགོ་ལྟ་མ།Later have to remove covers.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཚར་དོ་ བཤུབ་ཚར་དོ།Completing to remove cover.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཨ་ཁ་གོ་ཐལ་གྱི་ ནག་དུར་དུར་མཐོང་མས།Akha...That ash looks dark.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཁྱོད་གཉིས་ཀྱིས་ གོ་ཐལ་མངམ་འདྲས།Two of you put more ash.
- བསྟན་པ་ Tenpaམ་པ་ནག་དུར་དུར་འབད་རུང་ ད་རུང་ ལྟ་མ་གོ་ཐལ་ལོག་བླུགས་མི་དགོ།Even though if it is dark also later we neednot have to add ash again.
- ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱལ་ Yeshi Namgyalཚར་གཅིག་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ བཙོ་བཅུག་ཤིག།Once you can boil it nicely.
- ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱལ་ Yeshi Namgyalཨ་ནཱི་ དྲོ་པ་ལས་འགོ་བཙུགསཔ་ད་ ཕྱི་རུ་རྐྱངམ་ཅིག་བཟའ་ནི་ཐོབ་ཨིན།That one will be ready towards evening only if we start it early morning.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: ད་འཁོལ་བཅུག་དགོཔ་ཨིན་པས་སྨོ་ལགས? Now we have to allow it to boil?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaའཁོལ་བཅུག་དགོ་ལགས།Yes, have to boil it.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoའཁོལ་བཅུག་དགོ་ལགས། ཨ་ཙི་ཅིག་འཚོ་དགོ་ལགས། དེ་ལས་རྐྱངམ་ཅིག་ པགས་ཀོ་བཤུབ་དགོ།Yes have to boil it. Have to cook little bit. Then only we can remove cover.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoམ་འཚོཔ་འོང་ ཨ་ཙི་ཆུ་ཚོད་གཉིས་དེ་ཅིག་འདི་བཙོ་དགོ།It may not be cooked we have to boil it for two hours.
- ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱལ་ Yeshi Namgyalགཟར་རུ་གིས་ དབོག་ད་གཟར་རུ་གིས།You can scoop it by ladle.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoའ་ནཱི་བཟུམ་སྦེ་འགྱོ་དགོ་ལགས། འཚོ་ག་མ་འཚོ་ འ་ནཱེ་སྦེ་ལྟ་དགོ་ལགས།It should be like this. We have to look like this whether it is cooked or not.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཡ་མེ་མེ་ཡ།Ya grand father.
- ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱལ་ Yeshi Namgyalའ་འཚོ་སོང་ནུག་ འཚོ་སོང་ནུག།Oh! it is cooked.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཨ་ཙི་སྡོད་ཤིག། པགས་ཀོ་བཤུབ་མི་བཏུབ་པས་པགས་ཀོ།Wait for a while. Not working to remove cover.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཨ་ཙི་ཅིག་འཚོ་བཅུག།Cook little bit.
- བསྟན་པ་ Tenpaཁབ་ཏོ་བཅད་ད།Cover the lid.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཨ་ཙི་ཅིག་བཙོ་དགོ་པས། ཨ་ཙི་ཅིགBoil for little bit. Little bit.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoདུས་ཚོད་ཨ་ཙི་ཅིག་ མ་རན་པས།Its not time.
- ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱལ་ Yeshi Namgyalལྟ་ཤིག་འཚོ་ནུག་ ལྟ་ཤིག།See it is cooked or not.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའཚོ་ག་མ་འཚོ་ ག་དེ་སྦེ་ཤེསཔ་སྨོ?How we will know whether it is cooked or not?
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཁོ་ར་གིས་ པགས་ཀོ་བཤུབ་འགྱོཝ་མས་མེན་ན།It removes cover by itself.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་པགས།Ok.. cover.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཔགས་ཀོ་བཤུབ་འགྱོཝ་ད་འཇམ་སྦ་ལྟ་མ།Later it will be easy if it removes its cover.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: འེང་པགས་ཀོ་འདི་བཏོན། Ok...remove the cover.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoའ་ནཱི་མ་དགོཔ་ཚུ་ བཀོ་དགོ་ལགས། པགས་ཀོ་བཀོ་དགོ།Unwanted things should be thrown. Throw the cover.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: པགས་ཀོ་བཤུབ་འགྱོ་ནི་གི་ཡ? To remove cover?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཨིན། འ་ནཱི་བཟུམ་ཚུ་ལྟ་ཤིག་ འ་ནཱི་བཟུམ་ཚུ་ བཀོ་དགོ་ལགས།Yes. Look for this, it should be thrown.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: ཨ་ནཱི་པགས་ཀོ་འདི་ཚུ་ཡ? This cover?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཨིན། ཨ་ནཱི་འདི་ཚུ་ མི་བཟའ་ལགས།Yes. We are not going to eat this.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་་་།Ok....
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoའ་ནཱི་ ནང་རྫས་ཚུ་ བཟའ་དགོ་ལགས། འ་ནཱི་ཚུ་བཀོ་ནི་ལགས།We have to eat inner ones. We have to throw this.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukལགས་སོ།Ok...
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཨ་ནཱི་བཀོ་ནི་ཨིན།Throw these things.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukཡ་ཡ།Ok ok...
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoའཚོ་སོང་ནུག། འཚོ་སོང་ནུག། ཁྱོད་གཉིས་ལྟ་བ་ཤོག། ཨ་ནཱི་བཟུམ་གྱིས་ ཨ་ནཱེམ་ཅིག་རྐྱངམ་ཅིག་ འཚོ་བཏུབ་ལྟ་ཤིགThis type will be cooked this much only see.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoདཔའ་རྟགས་ལེན་པར་འགྱོ་གེ་མས།Have to go to bring knife.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoདཔའ་རྟགས་འབག་ཤོག།Bring knife.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཨ་རྒས་དཔའ་རྟགས་འབག་ཤོག་དཔའ་རྟགས།Grand father bring knife.
- ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱལ་ Yeshi Namgyalའ་ནཱེ་སྦེ་འོང་་་།Will be like that.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཨ་ཁ།Akha.
- ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱལ་ Yeshi Namgyalའ་ནཱེ་སྦེ་ལེགས་ཤོམ་མེན་ག?Is not good like that?
- ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱལ་ Yeshi Namgyalའ་ནཱེ་སྦེ།Like that.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: འདི་ཚ་ཏོམ་སྦེ་ཡོདཔ་ད་ར་ མགྱོགས་པ་པགས་ཀོ་བཤུབ་དགོཔ་ཨིན་ན? We have to remove cover while it is hot itself?
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཚ་ཏོམ་སྦེ་སྡོདཔ་ད་ར་ པགས་ཀོ་མ་བཤུབ་པ་ཅིན་ ཁོདམ་འགྱོཝ་ད་ མི་བཏུབ་པས་མེན་ན།If we don't remove while it was hot and later it will not work after getting cool.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: ཁོདམ་འགྱོཝ་ད་མི་བཏུབ་པས་ཡ་ལགས? It will not work after getting cold?
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཨིན།Yes.
- ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱལ་ Yeshi Namgyalལགཔ་ཚ་ཡི་མས།My hand pains.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཡ་་་laughsYa...
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoག་ཏེ་འགྱོཝ་སྨོ?Where are you going?
- ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱལ་ Yeshi Namgyalལགཔ་པགས་ཀོ་ཡང་ བཤུབ་གྱོ་ནི་མས་སྨ་རས།It may remove skin of hand.
- all laughs
- ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱལ་ Yeshi Namgyalཛའི་འབད་མི་ཚུགས་པས། ལེགས་ཤོམ་སྦེ་མ་འཚོཔ་མས།Zai....cannot do it. It was not cooked well.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaངནི་ས་ཁར་སྡོད་དགོ་མནོ་ཡི། ག་གི་སྨོ་ཨ་རྒས་ཀྱི་ཨིན་ན? འ་ནཱེ་སྦེ་ ས་ཁར་སྡོད་སྦེ་བཏང་པ་ཅིན་ དྲག་ནི་མས།I feel like to sit. Is this belongs to grand father? It will be better if we do it by sitting.
- ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱལ་ Yeshi Namgyalད་ས་ཁར་ར་སྡོད་ཡི་མས།Now have sat.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaའབད་མ་ཚུགས་མི་འདི་ ཁྱོད་ཀྱིས་ ང་ལུ་ག་ཅི་སྦེ་ བསྐྱེལ་བཞག་ཡི།Why you brought it for me that cannot be done.
- ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱལ་ Yeshi Namgyalའབད་མི་ཚུགས་པས་སི།Can't do it.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoའབད་མི་ཚུགས་པས་ལོ?Can't do it?
- ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱལ་ Yeshi Namgyalགྱི་ཅུང་གི་འབདཝ་ད་ཡ།With the help of knife.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaང་གིས་འདི་འབད་ཚུགས་ག་ཏེ?Will I do it then?
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: ཡང་ཀ་ལི་བཟའཝ་ད་ གཏམ་འདྲཝ་ཡོད་ག་ལགས? ཡང་ཀ་ལི་གི་ གཏམ་ཡོད་ག་ལགས? While eating Kali is there any story? Is there any story about Yangkali?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཡོད་ལགས།Yes, there is.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukག་དེ་སྦེ་སྨོ་ ག་གིས་མཁྱེན་ག?How was it? Who will know about it?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཡང་ཀ་ལི་གཏམ་ཡ?Story about Yangkali?
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukཨིན་ལགས། ཨ་མ་གིས་ མཁྱེན་འོང་ག?Yes. Mother do you know?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཡང་ཀ་ལི་གཏམ་ ཁོ་གིས་ ལྟོཝ་བཀྱེས་མ་བཅུག་ཟེར་ སླབ་ནི་ཨིན་ལོ་མེན་ན?Yangkali will say that will not allow to be hungry right?
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་་་ ཡང་ཀ་ལི་གིས?Ok...Will Yangkali?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཨིན་ཡང་ཀ་ལི་གིས།Yes, Yangkali will.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaལྟོཝ་བཀྱེས་བཅུག་ཤིག་ཟེར་སླབ།Say make hungry.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoལྟོཝ་བཀྱེས་བཅུག་ཤིག་ཟེར།Feel hungry.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཕ་ཐའི་ཨིན་ ལྟོཝ་བཀྱེས་མ་བཅུག་ཟེར་མི་འདི།It is Phatha, saying not to feel hungry.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཕ་ཐའི་གིས་འབད་བ་ཅིན་ རྣམ་ཅོ་ཚཝ་མས་ང་འདི། ཨ་ནཱི་ མི་འདི་ཚུ་ ལྟོཝ་མ་བཀྱེས་རུང་བཏུབ་ནི་མས་ཟེར་ སླབ་འོང་ལོ།If it is Phatha I am hurting my ears. This will say that it will be ok if people donot feel hungry.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་་་།Ok...
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoརྣམ་ཅོ་ཚཝ་མས་ཟེར་ སླབ་འོང་ལོ་ ཕ་ཐའི་གིས་འབད་བ་ཅིན།Phatha may say his ear is hurting.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: ཕ་ཐའི་གིས་འབད་བ་ཅིན? Phatha will?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཡང་ཀ་ལི་གིས་འབད་བ་ཅིན་ ལྟོཝ་བཀྱེས་བཅུག་ཤིག་ ངེའི་རོབ་འབྱེལ་འཐེནམ་ད་ ཅུ་ལུང་ཅུ་ལུང་འཐེནམ་ད་ སྤྲོ་བ་ཐོན་མས་ཟེར་ སླབ་འོང་ལོ་ལགས།Yangkali made to feel hungry, while my creeper is coming out like in a interesting way they will say like that.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoམི་གིས་ འཐེན་མས་མེན་ན་ ང་བཅས་ར?our people used to drag no?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoམི་གིས་འཐེནམ་ད་ དེ་བསྒང་ ཁོ་ཅུ་ལུང་ཅུ་ལུང་བཏང་སྤརཝ་ད་ སྤྲོ་བ་བྱུངམ་མས་ཟེར་ ལྟོཝ་བཀྱེས་བཅུག་ཤིག་ཟེར་སླབ་ཨིན་ལོ།While people drag that time he feels very interesting while shaking like chulung chulung and thats why he used to think that it will be ok if people feel hungry.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoརྙིངམ་གིས་འདི་ མགྱོགས་པ་ར་དག་འོང་། གསརཔ་གིས་འབད་བ་ཅིན་ མགྱོགས་པ་མི་དག།Old will be cleaned faster. New one will not cleaned faster.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukད་ལྟོ་བཟའ་བ་ཅིན་ དུག་ནི་ཨིན་ན?If we eat right now will it be poison right?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoདོན་ཧིང་ན་འོང་ལགས།You will get heart attract.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukདོན་ཧིན་ན་འོང་ཡ་ ད་ལྟོ་བཟའ་བ་ཅིན?Youn will get heart attract, if you eat right now?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoདོན་ཧིང་ན་འོང་། ཨ་ནཱི་གིས་ ལྕེ་གཡའ་དོ་བཟུམ་སྦེ་འབད་འོང་ལགས།Will get heart attract. This one will itch tongue.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་་་།Ok....
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoམ་དག་པ་ཅིན།If it was not cleaned.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoམ་དག་པ་ཅིན་ཟེར་སླབ།Tell if it was not cleaned.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoམ་དག་པ་ཅིན།If it was not cleaned.
- དཀར་འཛོམས་ Karzomམཁྱེན་ནོ་ མ་འཚོ་པས་མེན་ན?Oh god. It was not cooked no?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaམ་འཚོ་པས།Not cooked.
- དཀར་འཛོམས་ Karzomཨ?What?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaམ་འཚོ་པས།Not cooked.
- དཀར་འཛོམས་ Karzomབཙོ་ཡི་ག་ཏེ?It was boiled so?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaགནམ་མེད་ས་མེད་ར་མ་བཙོ་ ཧ་ལམ་ཅིག་བཙོ་ཡི།Not boiled well but boiled for some time.
- དཀར་འཛོམས་ Karzomཨ?What?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཧ་ལམ་ཅིག་བཙོ་ཡི།Have boiled for certain time.
- དཀར་འཛོམས་ Karzomམཁྱེན་ནོ། ཨེན་ཙེ་གུ་སྦེ་བཏོགཔ་དྲག་ ལྟ་མ་ལེགས་ཤོམ་མི་འགྱོ། སྲབ་ཤོག་ཤོ་སྦེ་ བཏོག་པ་ཅིན་དྲག།Thank god. Later it may not be good, its better to chop on chopping board. It will be better if you cut it thinner.
- དཀར་འཛོམས་ Karzomཚར་ཅིག་གོ་ཐལ་བླུགས་ཤིག། དེ་ལས་ལྟ་མ་མ་བླུགས། ད་ལྟོ་ ཚར་ཅིག་གོ་ཐལ་བླུག་སྦེ་ བཙོ་ད་ཚར་གཅིག་ ལེ་ཤ་མ་བླུག།Once you can put ash. Then put latter. Add little bit ash and boil it.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaགོ་ཐལ་ད་ཅི་ལས་བླུགས་ཅི།Have already put ash.
- དཀར་འཛོམས་ Karzomཨ? ཨ་ནཱི་འདི་མ་པ་ལས་འཚོ་དགོ་ཏེ།What? This one should be cooked.
- ཏ་རིན་ Tarinག་ཅི?What?
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཡང་ཀ་ལི།Yangkali.
- དཀར་འཛོམས་ Karzomཆུ་དབོག་ཅི་དབོག་ཅི་ར་བཀོ་ནི།Have to throw by scooping water.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཁྱོད་ཀྱིས་ བཟའ་འོང་ག?Will you eat?
- ཏ་རིན་ Tarinང་གིས་འདི་ བཟའ་འོང་།Yes, I will eat.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་Dorji Lhamo: laughs
- ཏ་རིན་ Tarinམ་བཟའཝ་ག་ནི་ཡང་མེད།Nothing ois there that I don't take.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་Dorji Lhamo: laughs
- ཏ་རིན་ Tarinདང་ཕུ་ ང་བཅས་ཡང་ཀ་ལི་ བཟའ་སྡོད་སྡོདཔ་ཨིན་ཏེ།So, in olden days we stayed by eating Yangkali.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoའེང་་་།Ok...
- དཀར་འཛོམས་ Karzomདེ་བསྒང་ ཨའི་ང་བཅས་གཉིས་ ཐོག་སྲུང་སྡོད་པའི་བསྒང་ སྤག་ཤིང་ར་ཏོ་ཕྱེད་ཀ་ ཁུག་ཁུགཔ་ནང་སྦེ་བཙོ་འོང་།That time while my mother and me guiding field the root of the mature bamboo we used to boil in it.
- དཀར་འཛོམས་ Karzomདེ་བསྒང་ ལྟོཝ་ཤུགས་སྦེ་བཀྱེསཔ་ད་ སྤག་ཤིང་ནང་ ཆུ་བླུགས་ཅི་བླུགས་ཅི་ ཆུ་འཁྱུཝ་ཨིན་མས།That time while we feel hungry we used to pour water in it and washed like that.
- ཏ་རིན་ Tarinག་ཅི་བཟུམ་ཅིག་ཡང་བཟའ་ཡི། སྒང་གི་ལྡིང་(ཁེངས་ཁ་ལས་ ཚལ་མ་ནང་གི་ ཟས་ཅིག་གི་མིང) ཚུ་ཡང་།Ate any type of it. Gangi ding it was called in Khengkha.
- དཀར་འཛོམས་ Karzomཨའུ་སྒང་གི་ལྡིང་ཚུ་འདི།Aow...Ding from the pass.
- དཀར་འཛོམས་ Karzomཆུ་འཁྱུ་དགོ་མས།Have to wash it.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཁྱོད་གཉིས་ དང་ཕུའི་ ཟས་བལྟ་ནི་ཐོབ་ནི་དེ་གིས་ བསམ་པ་རྫོགས་ཅི་ག?Two you are satisfied that you could see eadibles that was there in olden days?
- ཏ་རིན་ Tarinཕ་ཐའི་འདི་ཚུ་ཡང་བཟའ་ཡི།Have eaten Phatha also.
- དཀར་འཛོམས་ Karzomཨ་ནཱི་ག་ཅི་སྦེ་ བཀོ་ཡི་དགོ?Why have you thrown this?
- ཏ་རིན་ Tarinའདི་ག་ཅི་སྨོ?What is this?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoད་རུང་ བཙག་ནི་གི་དགོ།Again you want to filter.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཡང་ཀ་ལི་བརྡུང་བརྡུངསམ།Beaten Yangkali.
- ཏ་རིན་ Tarinཨ་ནཱི་ཡ?This one?
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཨིན།Yes.
- དཀར་འཛོམས་ Karzom(དུག) མགྱོགས་པ་དག་ནི་མེད་མས་ ཁྱོད་ར་ཚུ། This poison will not removed faster.
- བསྟན་པ་ Tenpaཁབ་ཏོ་བཅད་ད་བཅད་ད།Cover the lid.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཨ་མ་ཕར་འབད་ཕར།Mother walk aside.
- དཀར་འཛོམས་ Karzomཡ།Ya.
- དཀར་འཛོམས་ Karzomབཏུབ་ཆུ་བླུགས་ད། མར་ཕབ་ཞིནམ་ལས་ འ་ནཱི་གི་ ཚར་གཅིག་ ཆུ་འཁྱུ་སྦེ་ ལྟ་མ་བཙོཝ་ད། ཁམས་ལོག་སི་སི་ཚུ་སེལ་བཏང་འོང།Ok you can pour water. After taking away you can popur water once and later boil it.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukཚར་གཅིག་བརྩི་ནི་ ཨིན་པས་སྨོ་ད?Have to count once right?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཚར་གཅིག་བརྩི་ནི་ཨིན་ལགས། ད་ཚར་བརྒྱད་ལུས་འོང་ལགས།Have to count once. Now will remain eight times.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཛའི་་་ཚར་དགུ་ལུ་ འདི་དག་ག?Zai...will it be cleaned after nine times?
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: ཚར་དགུ་འབདཝ་ད་ ཚར་གཅིག་ཡར་སོང་ཡི་སྨོ? Out of nine times now once gone right?
- བསྟན་པ་ Tenpaསོལ་མུ་གི་ འབྲི་མ་བཞག་པ་ཅིན་ བརྗེད་འོང།If we never write it then later will forget.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoསོལ་མུ་གིས།Nail.
- བསྟན་པ་ Tenpaཨ་ཕར་་ཀཝ་གུ།On that Pillar.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཚར་བཅུ་གཉིས་འཁྱུཝ་དག་འགྱོ་འོང་།Wash it for twelve times then it will be cleaned.
- བསྟན་པ་ Tenpaཨ་ཕར་ཀཝ་གུ།On that pillar.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཨ་ནཱི་ག་ཅི་ཨིན་ན?This one is what?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཡ་ཚར་གཅིགYes once.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཛའི།Zai.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukགཅིག་ཡ? ཛའི་་་།One? Zai....
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoཚར་གཅིག་དཀོན་མཆོག་ལྷམོ་གིས། ཚར་གཉིས་རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་གིས། ཚར་གཅིག་ཨམ་སྒྲོལ་མ་གིས།Once by Khencho Lhamo. Once by Dorji Lhamo. Once by Aum Dolma.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaའཕར་ཡང་འཕར་བས་ ཨ་རྟག་བཟུམ་སྦེ་ར་འདུག།It will multiply like always.
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoམ་འཕེལཝ་འདྲས་མེན་ན་ཏེ་ དེམ་ཅིག་སྦེ་ར་འདུག།It didnot multiply as it was same before.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaའང་་་།Ok...
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoའ་ནཱེ་ཅིག་རྐྱངམ་ཅིག་འཕར་ནི་མས།Only this much it will multiply.
- བསྟན་པ་ Tenpaབཏུབ་ཨ་ནེ་བཏུབ། འ་ནཱེ་ཅིག་གིས་བཏུབ་ནི་མས།This much will be ok.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཨ་ཙི་ཅིག་བླུགས་པ་ཅིན་དྲག་ནི་མས་མེན་ན?Will it be ok if we add little bit?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaགཉིས་སོང་ཡི་མས།Gone two.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoམཁྱེན་ནོ་ད་ལྟོ་འདི་ ནམ་ཡང་མི་བཏུབ་པས་མས་ད་ལྟོ།Thank god, it will not work now.
- ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱལ་ Yeshi Namgyalཡ་ཏེ། ཨ་ནཱི་ཨིན་ན? ཡ།Ok so. Is tjhis one? Ok.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཐད་རི་བ་རི་ར་ ག་དེམ་ཅིག་སྦོམ་སོང་ཡི་ག་སྨོ?Exactly how much big it became?
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: འཕར་དོ་འདྲས་མེན་ན? It may be multiplying no?
- ཞིབ་འཚོལ་ལས་རོགས་རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་ Research Assistant Dorji Nimaའདི་གིས་ ག་དེམ་ཅིག་འགྱོཝ་སྨོ?How much will be there?
- ལྷ་མོ་ Lhamoག་དེམ་ཅིག་སོང་ཡི་ག་སྨོ? གཅིག་ གཉིས་ གསུམ་་་ལྔ་ཡར་འགྱོཝ་ཨིན་པས།How much it went? One two three even five also possible.
- ཞིབ་འཚོལ་ལས་རོགས་རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་ Research Assistant Dorji Nimaའེང་་་ ཡ་ཡ།Ok ok...
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཡ།Ok.
- ཞིབ་འཚོལ་ལས་རོགས་རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་ Research Assistant Dorji Nimaག་དེམ་ཅི?How much?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaབརྒྱད་ཡར་སོང་ཡི་མས་ད།Now gone eight.
- ཞིབ་འཚོལ་ལས་རོགས་རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་Research Assistant Dorji Nima: ཚར་བརྒྱད་སྨོ? ཡ་ཡ། Eight times right? Ok ok.
- ཞིབ་འཚོལ་ལས་རོགས་རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་ Research Assistant Dorji Nimaཨ་མ་ད་རུང་ ཧ་ལམ་བཙོ་དགོ་པས་སྨོ?Mother we have to do we have to boil it for certain time?
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoམ་དག་དགཔ་འདྲས་ཟེར་ ང་གིས་འདི།I think it might not be cleaned.
- ཞིབ་འཚོལ་ལས་རོགས་རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་ Research Assistant Dorji Nimaའེང་་་།Ok...
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoགཅིག་གཉིས་དེ་ཅིག་འདི་བཏང་དགོ་འོང་།Have to put one or two.
- ཞིབ་འཚོལ་ལས་རོགས་རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་Research Assistant Dorji Nima: ག་དེ་སྦེ་འཚོ་དོ་ག་ བལྟཝ་ད་མི་ཤེས་ག? Will not know how it is going to be cooked?
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་Dorji Lhamo: Laughs
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཨ་ནཱི་རྫོགས་ཞིནམ་ལས་བལྟ་ད།You can see by completing this.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཨ?What?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཨ་ནཱི་ ཚར་གཅིག་རྫོགས་ཞིནམ་ལས་བལྟ་ད།After completing this one you can see it.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoའེང་ ཨ་ནཱི་ རྫོགས་ཞིནམ་ལས་ ཚར་གཅིག་བལྟ་ད་ལོ།Ok...He telling to see once after completing this.
- ཞིབ་འཚོལ་ལས་རོགས་རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་ Research Assistant Dorji Nimaའེང་་་ འ་ནཱེ་སྦེ་ སོ་བཏབ་སྟེ་བལྟ་དགོ་ཡ?Ok...Have to see it by biting like this.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoལྕེ་གིས་སྦེ་ བལྟ་དགོ་ལོ་མེན་ན།Have to see it with the help of tongue.
- ཞིབ་འཚོལ་ལས་རོགས་རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་ Research Assistant Dorji Nimaའེང་་་།Ok...
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའདི་འཚོ་ག་མ་འཚོ་ དྲིམ་ཧུམ་བལྟཝ་ད་ཡང་ཤེས་ཡ?If it is cooked or not will we know it through smell?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཆུ་གི་དྲིམ་མནམ་མས་མེན་ན?Water is smelling no?
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukཆུ་གི་དྲིམ་ཡ?Smell of water?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཨིན། བཟའ་སྟེ་བལྟ་ཤིག་ད།Yes. See it by eating.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: ཡར་སོང་ཡི་མེན་ན་? ད་ཆུ་ཐེངས་ག་དེམ་སོང་ཡི? Gone no? Now how many times it went?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaབཅུ་ཐམ་ཡང་ འགྱོ་བའི་འདི་གིས།Ten times also.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: བཅུ་ཐམ་འགྱོ་བའི་ཡ? Ten times?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཨིན།Yes.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་་་།Ok...
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཁག་ཏེག་ཏེ་འོང་ག?Will it be bitter in taste?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaམི་ཁག་No it will not be bitter.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoམི་ཁག?Not bitter?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaམི་ཁག་ བཟའ་བལྟ་ན?Not bitter, will you see it?
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: མཆོད་མཆོད་ཟེར་བཟའ་ཤིག། Offer it and you can eat it.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཁག་ཏེག་ཏེ་འདུག།It is bitter.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: ཆུ་དག་ནུག་ག་མ་དག་པས? Is water cleaned or not?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaབཟའ་བལྟ་ན?Can you eat it?
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: ད་རུང་བཙོ་དགོ་ནི་མས་ག? Have to boil it again?
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoམི་དགོ་ནི་བཟུམ་འདུག།No we neednot have to boil it.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaསྟུག་པག་པ་ཡོད་མི་ཚུ་ ཨ་ཙི་ཅིག་མ་དག་པས།Thicker one was little bit not cleaned.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཞིམ་ནི་འདི་ ཞིམ་པས་སྨོ་ཤིག?It was special right?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཞིམ་མས་ཞིམ་ནི་འདི། ཨ་ཅོ་ག་པུ་ཤོག་ ཚར་གཅིག་བཟའ་བལྟ་བར།Yes, it is special. Come brother gup, once we can see it by eating.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཤོག་ཟ་བར། laughs\\Come for eating.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཤོག་ཡ་ སྟུག་པག་པ་ཚུ་ མ་དག་པས་ཨ་ཙི་ཅིག།Come, thicker one was little bit not cleaned.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཨ་ནཱི་ཧ་ལམ་ཅིག་ འཚོ་མི་འདི་ དུས་ཅི་གི་ཚུ་ཨིན་པས་ཏེ།That somewhat cooked was this year's.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཞིམ་པས་སྨོ?Tasty right.
- ཞིམ་མས་ཞིམ་ནི་འདི།Though it was tasty.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: དག་ནུག་ག་དག་ནུག་ག? ཁག་ཏེག་ཏེ་མིན་འདུག་ག? Was it cleaned? Was it not bitter?
- མི་ཁག་པས་ད།Now it is not bitter.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་ དག་དགཔ་མས་ད།Ok..now it must be cleaned.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaསྟུག་པག་པ་ཚུ་ མ་དག་པས་ཨ་ཙི་ཅིག།Little bit thicker one was not cleaned.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: བཙོ་ནི་ན་ཨ་ཙི་ཅིག? Have to boil it little bit?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaབཙོ་དགོཔ་འདྲས་མེན་ན་ ཚར་གཉིས་དེ་ཅིག་འདི།Have to boil it for twice.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་་་ ཚར་གཉིས་དེ་ཅིག་ཡ?Ok...for twice?
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཨ་ཙི་ཅིག་མ་དགཔ་བཟུམ་ཅིག་འདུགIt was not cleaned little bit.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaམ་དག་པས་སྟུག་པག་པ་ཚུ། འ་ནཱི་གི་བཅུ་ཐམ་ བཅུ་གཅིག་ བཅུག་གཉིས་དེ་ཅིག་བཏང་སྟེ་བལྟ་གེ།Thicker one was not cleaned. That one have to do ten, eleven and twelve times.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཆུ་ཁོདམ་ནང་ ཚར་གཅིག་ཆུ་འཁྱུ་དགོ་མེན་ན་ ཚར་གཅིག་མི་དགོ་ག?Once have to wash in the cold water no?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཆུ་དགོ་མེན་ན། འ་ནཱི་ཚུ་ མ་དག་པས།Have to wash. That was not cleaned.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: འཕར་ནུག་ག་ཨ་ཙི་ཅིག? Was it multiply?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཨ་ནཱི་འདི་འཕར་ནུག།Yes, this one was multiplied.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཨ་ཙི་ཅིག་འཕར་ནུག། གནམ་མེད་ས་མེད་ར་མ་འཕར་བས་མེན་ན།It multiply little bit. It was not multiply more.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཨ་ནཱེ་ཅིག་ར་འཕརཝ་ཨིན་པས།It multiplies only this much.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoའབད་ནི་འདི་ག་ནི་ཡང་མི་འབད་བས་སྨོ?It was doing nothing right?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཨ་ནཱི་ སྟུག་པག་པ་ཚུ་ བཟའ་ལྟཝ་ད་ ཚ་ཧྲོག་ཧྲོ་བཏང་འབདཝ་མས་ ཨ་ཙི་ཅིག་འདི།This thicker one while we eat it is little bit scrap one.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoསྟུ་པག་པ་ཚུ་ ཨ་ཙི་ཅིག་མ་འཚོ་པར་ཡོད་དོ་མས།Thicker one was little bit not cooked.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukཨ་ནཱི་ ཆུ་ཨ་ཙི་ཅིག་དག་ནུག་སྨོ?This one water was little bit cleaned right?
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoདག་ནུག་ད་ཅིག་དེ་ གནགཔོ་སྦེ་སྡོད་ཡི་མེན་ན?Yes, it was cleaned as before it was black in colour no?
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: ཚར་བཅུ་གཉིས་བཙོཝ་ད་རྐྱངམ་ཅིག་ཨིན་པས་ཏེ། So, it will be ok after boiling for twelve times only.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukཆུ་ཐེངས་་་Times to pour water......
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaའཚོ་ཐལ་ནི་ཟེརཝ་མེད།There is no way to be over cooked.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukབཅུ་གཉིས།Twelve.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaག་དེམ་ཅིག་ར་བཙོ་རུང་།How much we boil also.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: འཚོ་འདི་མ་ཐལ་བས་སྨོ? It was not over cooked right?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaམི་འགྱོ།It will not.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: སྐམ་དགོཔ་མིན་འདུག་སྨོ? སྐམ་དགོ་ག? Need not have to dry it right? Have to dry?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཨ་མི་དགོ།No need.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་་་།Ok...
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཕྱི་ཁར་འབག་ནི་ཨིན་པས་མེན་ན?Have to carry outside right?
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukཨིན་ཕྱི་ཁར།Yes, outside.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoབཏུབ་པས་ག?Was it ok?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaམི་ལང་དབའེ།It will not enough.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoབཏུབ་པས་ག?Will it be ok?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaབཏུབ་པས།Yes, it is ok.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoགཟར་རུ?Ladle?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaབཏུབ་བཏུབ་ཚྭ་ཨེ་མ་ནང་ཡང་བླུགས་ཡི་ མ་བྱོ་པ་ཅིན་བླུག་ནི།Its ok, even I have put salt in chilli if it is not enough then later on have to add it.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཤོག་ཤོག laughsCome, come.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཡ་་་།Ok...
- རིན་ཆེན་དཔལ་འབྱོར་ Rinchen Penjorབཏུབ་ཁྱད་མེད།Ok it doesn't matter.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoལགཔ་མི་ཚ?Hand will not pain?
- རིན་ཆེན་དཔལ་འབྱོར་ Rinchen Penjorམི་ཚ།No.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཚྭ་བཏུབ་པས་ག་ཨ་ཅོ?Brother, is salt enough?
- རིན་ཆེན་དཔལ་འབྱོར་ Rinchen Penjorབྱོ་ནུག།Ok.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoབྱོ་ནུག? laughsWas it ok?
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཞིམ་མས་ཡ?Was is tasty?
- རིན་ཆེན་དཔལ་འབྱོར་ Rinchen Penjorཞིམ་མས་སྨ་རས།Yes, it is tasty.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཞིམ་མས་སྨ་རས།It is tasty.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཡ་ཏེ།Yes, so-
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཨ་ཧིང་སངས་ས་ར་དག་ནུག།Ah...it was cleaned.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoབཀྱག་མདངས་མདངས་ར་འགྱོ་ནུག་མེན་ན་ ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ར།It was cleared and cleaned nicely.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaའགྱོ་ནུག།Yes, it is.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཀྲིག་ཀྲི་ཨིན་པས་སྨ་རས་ཀྲིག་ཀྲི།It was accurate.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoཁྱིམ་ནང་ན་འབགན་ན?Can I take inside?
- དཀོན་མཆོག་ལྷ་མོ་ Kencho Lhamoདག་ནུག།Cleaned.
- བསྟན་པ་ Tenpaདག་སོང་ནུག། དག་སོང་ནུག།Cleaned. Cleaned.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoདག་སོང་ཡི་ཟེར་ སླབ་ཅི་མེན་ན་ ང་གིས།I have told you it was clean.
- རིན་ཆེན་དཔལ་འབྱོར་ Rinchen Penjorཤོག་ཁོང་གཉིས།Come both of you.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoནཱ་བྱོན་ན།Come here.
- རིན་ཆེན་དཔལ་འབྱོར་ Rinchen Penjorབཏུབ་ནཱ་བཏུབ།Its ok here.
- བསྟན་པ་ Tenpaདག་ནུགCleaned.
- རིན་ཆེན་དཔལ་འབྱོར་ Rinchen Penjorབཟའ་ད།Eat it.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་ Dorji Lhamoབཟའ་ད།Eat it.
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaམ་དག་པས་ལོ། དག་དགཔ་ཨིན་ ང་བཅས་ཀྱིས།Not cleaned. From our side it was cleaned.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་Researcher Yeshi Wangchuk: འདྲོག་འདྲོགསཔ་འདྲས་མེན་ན་ མ་དགཔ་འདྲས་ཟེར? You might be afraid thinking that it was not cleaned right?
- སྒྲོལ་མ་ Dolmaཨའུ་གནམ་མེད་ས་མེད་ར་ཞིམ་པས།Aue...It is very tasty.
- རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་Dorji Lhamo: laughs