Video Overview
Sherun Dorji of Langmikha village of Dogar gewog in Paro district in this video document is describing etymology of some villages around his locality. According to him the village Langmikha means the Eye of an Ox. The village is named after the rock with an eye of a Ox which is a cultural heritage rock of the locality. The next village known as Dawakha according to him is a mispronounciation of Dhokakha, meaning the valley of white stone. At the lower part of the valley, he says one can find three white stones and the name of the village of derived from the existance of these three white stones. The place today known as Dobji according to him is actually Dobdreg, meaning the Great effort, because a lama put a great effort to stay in the place. He also briefly talks about the holy water in Dobji. The village Tsangkha according to him is named by Zhabdrung, which means wholesome, because the village had people with skills of thirteen arts. The name of the village Bjaphu, was also given by Zhabdrung according to Sherub, the place looked like head of a bird high among the mountains and therefore Bjaphu, meaning the bird mountain. He also narrates a brief account on the traditional local boarder demarcation of the area in relation to the journey of Zhabdrung.
- ཤེས་རབ་རྡོ་རྗེ། Sherub Dorjiརྡོ་སྒར་རྒེད་འོག་གསེས་ མིང་ཐོབ་དགོ་མི་འདི་ ད་ ང་བཅས་ཀྱི་ སྔོན་གོང་ལས་འབད་བ་ཅིན་ ང་བཅས་ནཱ་ རྡོ་སྒར་རྒེད་འོག་འབད་ རྒཔོ་སྦེ་མེད་བ་ལགས།The reason getting the name Dhogar gewog is the in olden days we the Dhogar gewog dont have gup
- ཤེས་རབ་རྡོ་རྗེ། Sherub Dorjiང་བཅས་ར་ནཱ་ སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ཡོད་ཞིནམ་ད་ ནཱ་རྡོགཔ་སྦྱིས་དཔོན་སློབ་ཡོད་ཞིནམ་ད་ སྤུ་ར་རང་ (ག་ར་)རྡོགཔ་སྦྱིས་དཔོན་སློབ་ཀྱིས་ ཁྱོ་གིས་འབད་(ཁོ་གིས་འབད་) ཏེ་ང་བཅས་ནཱ་ རྒེག་འོག་ལོ་གསེས་མེད་ རྒཔོ་གསེསཝ་ཡང་མེད་ ཏེ་སྤྱི་དཔོན་ཅིག་སྟོན་ སྤྱི་དཔོན་གྱིས་འབད་བརྡ་སླབ་ འབད་འབདཝ་མ་གཏོགས་པའི་གིས་ རྒཔོ་མ་སྡོད་Here at Paro we have Paro Penlop and Dropjay Poenlop so all of it was governed by them and we dont have separate gup and we nominate one village headman and he will be responsibile for spreading the news and we dont have a separate Gup.
- ཤེས་རབ་རྡོ་རྗེ། Sherub Dorjiཏེ་ད་རོགས་ འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ་གི་སྐབས་ལས་ ཏེ་ཨ་ནཱི་ཚུ་ དཔོན་ཁག་ཚུ་ག་ཡ་བཏོག་སྦེ་ཚར་ཞིནམ་ལས་ ཏེ་རྒཔོ་བསྐོས་ ཏེ་འ་ནཱི་རྒཔོ་བསྐོས་ད་ཞིནམ་ལས་ ཏེ་འ་ནཱི་དཔོན་སློབ་ཀྱི་འགན་ཁུར་ཚུ་སྤུ་ར་རང་(ག་ར་)རྒཔོ་གིས་ལེན་ ནཱ་ང་བཅས་ཀྱི་དབུས་སུ་ ཡར་དབུས་སུ་ན་དྲུངམ་དང་ ནཱ་རྡོགཔ་སྦྱིས་དཔོན་སློབ་གཅིག་ཁར་བརྡབས་ དེ་ལས་ འ་ནཱི་གཅིག་ཁར་བརྡབས་པའི་འཕྲལ་ལས་ རྒཔོ་ཅིག་བསྐོས་ ཏེ་ཨ་ནཱི་རྒཔོ་གིས་ ནཱ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ཚབ་མ་དང་ དྲུང་པའི་ཚབ་མ་འདི་ རྒཔོ་མས།So then during the time of third king he abolished all the post of peonlops and appoint Gups so those Gups they take responsibility of those peonlops. Than the our middle, theres middle and the drobji peonlops where combined as one and after joining together there appoint a Gup and this Gup takes the responsibility of the peonlops.
- ཤེས་རབ་རྡོ་རྗེ། Sherub Dorjiདེ་ལས་ ཡར་ཤར་པའི་དྲུངམ་ འོག་ཆུ་དྲུངམ་ འ་ནཱི་ཚུ་ཡང་གཅིག་བརྡབས་པའི་འཕྲལ་ལས་ ཏེ་རྒཔོ་བསྐོས་ ཏེ་འ་ནཱི་ཚུ་ དྲུང་འོག་སྤུ་ར་(ག་ར་)རྒེད་འོག་ལུ་བཙུགས་ཏེ་འབད་ ཏེ་འ་ནཱི་སྦེ་ཨིན་ལགས།And the officials of Shars and woochu were also combined together and apoint Gup the takes the responsibility of those officials.
- ཤེས་རབ་རྡོ་རྗེ། Sherub Dorjiཏེ་ཨེ་ཧེ་ཧི་་་་་་ ཏེ་དེ་ལས་ ང་བཅས་ནཱ་རྡོ་སྒར་རྒེད་འོག་འདི་ ང་བཅས་ད་ཅི་ཞུཝ་བཞིན་ཨིན། ནཱ་རྡོགཔ་སྦྱིས་དཔོན་སློབ་ཡལ་ཞིནམ་ལས་ ཏེ་ང་བཅས་ར་ད་ འར་ལཱ་འུར་ལཱ་རྐྱབ་ནི་ཡང་མིན་འདུག བཀལ་ནི་བཞག་ནི་ཡང་མིན་འདུག འཛོམས་འདུ་བཀུག་ས་ཡང་མར་ ཨ་ནཱི་འབད་དེ་ གཡུས་བཤལ་ཏེ་རྩ་ལས་མེན་ ཏེ་སྤྱི་དཔོན་འདི་གིས་བརྡ་སླབ་པའི་འཕྲལ་ལས་ ཆ་མཉམ་ར་མར་འཛོམས་ཏེ་གིས་ ཏེ་ད་རྒེད་འོག་སྦེ་ རྩ་ལས་མེད་ལགས།hahah...Than here at our Dhokhar gewog is like what i had already mentioned. After drobjiy peonlop has vanished we dont have to do labour contribution while doing meeting also it was not at anywhere in village but it was at gewog after the village headman inform us.
- ཤེས་རབ་རྡོ་རྗེ། Sherub Dorjiཏེ་འ་ནཱི་ ད་དྲུང་འོག་དང་ ནེམ་ བཙོན་ཁང་གི་རྡོགཔ་སྦྱིས་དཔོན་སློབ་ འ་ནཱི་ཚུ་སྤུ་ར་(ག་ར་)སྟོར་ད་ཞིནམ་ལས་ ཏེ་རྒཔོ་བསྐོས་ཏེ་གིས་འབད་ འ་ནཱི་ རྒཔོ་གིས་ དྲུང་པའི་ཚབ་མ་ དཔོན་སློབ་ཀྱི་ཚབ་མ་འདི་ ཏེ་རྒཔོ་གིས་འབད་ རྡོ་སྒར་རྒཔོ་གསེས་བཏགས་དགོ་མི་ གནས་ཚུལ་འདི་ འ་ནཱི་ཨིན་ལགས།And after the abolishment of district head officers and peonlop of the drobji prison there was a appointment of the village headman and he replace thoes peonlops thus he was called as drogar Gup.
- ཤེས་རབ་རྡོ་རྗེ། Sherub Dorjiཨ་ཡི་རྡོ་ རྡོ་སྒར་གསེས་མེན་པ་ རྡོ་དཀར་གསེས་ ཨིན་མས་བ་ཏེ་སྨོ? རྡོ་དཀར་རྒེད་འོག་ཨོང་ལགས། རྡོ་དཀར་གསེས་ ཨ་ཡི་ནང་ བྱག་ཅིག་ནང་ རྡོ་དཀརཔོ་ཡོད་པའི་གི་ ཨོང་ཨོང་ལགས། ཨ་ནིམ་ཅིག་ཨིནམ་འོང་ནི་མས་ལགས། ཏེ་རྡོ་དཀརཔོ་འདི་ཡང་ མར་ཟླ་བ་ཁ་གི་མཇུག་ ཁྱིམ་གི་མཇུག་གི་རྡོ་དཀརཔོ་འདི་ ད་ལྟོ་བར་ན་རང་འབད་རུང་ གཱ་རི་(སྣུམ་འཁོར་)ནང་འཛུལ་བྱོན་འབད་སྦེ་ མར་ཚོང་ཁང་ལས་མར་འབད་ འགུམ་ཅིག་(སྒོར་ལྟབ་ཅིག་)བསྐོར་ནི་ཡོད་བ་ལགས། འ་ནཱ་ལས་གཟིགས་པ་ཅིན་ ཨ་མར་ མཆོད་རྟེན་འདི་གི་རྩ་བ་རང་ རྡོ་དཀརཔོ་གསུམ་ཡོད་ལགས། འ་ནཱི་ཨིན།That one is not dhogar it was a dhokar right? yeah drokar gewog. Dhokar(white stone) there was a white stone in a cave, oh! yeah yeah. it may be this much. Still we can see the white stone there at the tail of Dawakha and and the houses while we are travelling through vehicle around the shop. If you see it from here there was athree white stone near the stupa.
- མཁའ་འགྲོ། Khandu
- ཤེས་རབ་རྡོ་རྗེ། Sherub Dorjiཏེ་རྡོ་དཀར་གསེས་སླབ་དགོ་མི་འདི་ ང་བཅས་ར་གིས་ ཆོས་ནང་ལས་འབད་བ་ཅིན་ རྡོ་དཀར་གསེསཝ་མས་བ་ལགས། ཏེ་ང་བཅས་ར་ནཱ་མི་གནག་པའི་ཁ་གཏམ་ལས་འབད་བ་ཅིན་ ཟླ་བ་ཁ་གསེས་ཏེ་ ཟླ་བ་ཁ་ཨིན་གསེས་ཏེ་ ཏེ་དེ་ལས་ཨ་ནཱ་ལས་མར་ ང་བཅས་ར་ ཕར་ས་གླིང་ ཁམས་བྲག་ ནི་ལས་ སྤང་མཁར་ ནི་ལས་ཚུར་ཚངས་ཁ་ ནཱ་གླང་མིག་ཁ་ ཡར་བྱག་འོག་ལོག་ འ་ནཱི་ཚུ་སྤུ་ར་རང་(ག་ར་) ཏེ་གཡུས་དེ་གི་མིང་ ཡུག་གཅིགམ་འབད་ ཨ་ནཱི་ཟླ་བ་ཁ་གསེས་ ཏེ་རྒཔོ་ཡང་ཨ་ནཱི་གི་ ཟླ་བ་རྒཔོ་གསེས་བཏགས་དགོ་མི་འདི་ འ་ནཱི་ཟླཔ་ ཟླ་བ་ཁ་གི་གཡུས་ཚན་འདི་གིས་འབད་ བཏགས་བཏགསཔ་མས་ལགས།The reason for calling it as white sstone(dhokar) is because from the Dharma we call it as dhokar(white stone) whereas we the lay people called it as Dawakha. So from here Saling, Khamdrak, Pangkhar, Tshangkha, Langmigkha and there at Bja wok all these village in together is known as Dawakha and the headman was also called as Dawakha Gup and it was so called as Dawakha Gup because of the this Dawakha village.
- ཤེས་རབ་རྡོ་རྗེ། Sherub Dorjiདང་ཕུ་ཨ་ནཱི་ རྣ་རྒྱུན ་ཨ་ནིམ་ཅིག་གོ་དགོ་མི་འདི་ དེ་བསྒང་ནཱ་ དཔོན་་་་ འ་་་་ བླམ་་་་་ བླམ་ཅིག་དཔོན་འབད་བྱོན་ཡི་ས་ནཱ་ལུ་ མཚན་འདི་བརྗེད་སོཔ་སྦེ་མེད་མཚན་ ཁོ་མིང་འདི་ ད་སེམས་ཁར་ཡོད་བ་་་་The reason why i got those ancient verbal information is because during that time there was a abbot who visit as a king, i have his name in my mind.......
- མཁའ་འགྲོ། Khanduདཔལ་འབྱོར་མེན་ག? པདྨ་ལོ་མེན་ན?Is it not a Peljor? you said Pema right?
- ཤེས་རབ་རྡོ་རྗེ། Sherub Dorjiམེན་ལགས། ཨ་ནཱི་ བླམ་ཅིག་No, that one abbot
- མཁའ་འགྲོ། Khanduསློབ་དཔོན་ནག་མདོགAbbot Nado
- ཤེས་རབ་རྡོ་རྗེ། Sherub Dorjiམཁས་དྲགས་ཅིག་ཡོད་ བླམ་འདི་ ཀོ་ལེགས་བླམ་He was a intellegent abbot, Kolay abbot.
- མཁའ་འགྲོ། Khanduཨེའེ་་་་་་ohh!
- ཤེས་རབ་རྡོ་རྗེ། Sherub Dorjiཀོ་ལེགས་བླམ་ ནཱ་བྱོན་ཏེ་གིས་སྦེ་ ང་བཅས་ཀྱི་ནཱ་ལུ་ ཏེ་ཨ་ནཱི་གི་སྐོར་ལས་ ཏེ་ག་དེ་སྦེ་སྨོ་ གུ་དེ་སྦེ་སྨོ་གསེས་ བཤད་པ་འབདཝ་ད་ ཏེ་ད་རེས་ དགོན་བྲག་བླམ་པདྨ་གསེས་མི་འདི་གིས་ ཏེ་ཨ་ན་ལས་མར་གྱི་ས་འདི་གི་མིང་ཆ་མཉམ་ར་ ཏེ་ཀོ་ལེགས་བླམ་གི་གདོང་ཁ་ལུ་ ཨ་ནཱི་སྦེ་བཤད་སར་ ང་བཅས་འཛོམས་འདུ་སོང་སྟེ་གིས་ ཏེ་གོ་སྟེ་གིས་སྦེ་ ད་རེས་ ཁ་གཏམ་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ཨ་ནཱི་སྦེ་ བཤད་ནི་ཡོད་མི་འདི་ ཨ་ནཱི་ཨིན་ལགས།། །།Kolay abbot had visited here and while sharing about those places there was a Goendrak abbot Pema he share all the details about those places to Kolay abbot while we are having meeting. During that time i also went for the meeting and thats why today i can say something about those places.