ལྟ་བཀའ་འགྱུར་བྱས་དེ་ནས་མར། ཡ་གིར་ཀོ་བས་བཏུམ་བཞག་རྒྱོག་དེ་ཚོ་གསེར་ཡིག་གིས་བྲིས་རྒྱོག་དང་དངུལ་གྱིས་བྲིས་རྒྱོག

These are kagyur texts, the translated words of Buddha. Those wrapped in leathers are written with liquid gold and silver.

གང་ག་བཀའ་འགྱུར་རེད་པཱ།

All these are kagyur?

འོ། བཀའ་འགྱུར་རེད་གསེར་བྲིས་དངུལ་བྲིས་རེད།

Yes, they are all kagyur written in pure liquid gold and silver.

དེ་གས་རྙིང་པ་རེད།

These are ancient texts.

ལཱ་སོ།

Okay.

གནས་བརྟེན་(ཆེན་པོ་) བཅུ་དྲུག རྒྱལ་ཆེན་གཉིས།

These are the sixteen Sthaviras (elders) along with two Gyelchens (Great kings).

རྒྱལ་ཆེན་རབ་བཞི་ཟེར་དུས་ཕྱོགས་རེ་རེར་བཞི་བཞི། གཉིས་གཉིས་ཡོག་རེད། རྒྱལ་ཆེན་རབ་བཞི། འདའི་གཉིས་བྱས། ཕར་སྣང་འདའི་གཉིས་བྱས།

When we say Gyelchens Rapzhi, there are four Great kings in total. Two are here, and two are over there.

ཨཱ་ནི་དེ་ནས་ཚུར་ཕེབས་དང་།

Please come over here.

ལྟ་རྒྱལ་བ་མི་འཁྲུག་པ། རྟེན་སྐལ་གཙོ་བོ། སྒོ་མང་གྲྭ་ཚང་གི་རྟེན་སྐལ་གཙོ་བོ་རྒྱལ་བ་མི་འཁྲུག་པ།

This is Gyelwa Mirukpa (Akshobhya), the principal one in Gomang College.

རྒྱལ་བ་མི་འཁྲུག་པ་འདི་་་ འདི་ཡིན་གསུང་གི་ཡོད་རེད་ལྟ། ཤར་ཕྱོགས་མངོན་པར་དགའ་བའི་ཞིང་ཁམས་ཀྱི་རྟེན་གྱི་གཙོ་བོ་མགོན་པ་མི་འཁྲུག་པ་ཟེར།

Gyelwa Mirukpa is said to be the lord of the Eastern Pure Land Abhirati.

ལྟ་འདི་ལྷ་ཁང་དབྱིགས་གཅིག་ཡོག་རེད་པཱ། བཞེངས་སྟངས་འདི་ཤར་ཕྱོགས་མངོན་པར་དགའ་བའི་ཞིང་ཁམས་ཀྱི་དབྱིབས་དེ་ཡིན་གསུང་གི་ཡོག་རེད།

Moreover, the shape of this shrine was based on that pure land.

འདི་རྟེན་གྱི་གཙོ་བོ་རྒྱལ་བ་མི་འཁྲུག་པ་ཟེར། ལྟ་འདའི་སྡིག་པ་བཤགས་ས་དང་འདི་འདྲས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ། སྡིག་བཤགས་བྱེད་ས།

Gyelwa Mirukpa is one the best Buddhas to go for confessing one's misdeeds and cleansing the sins committed.

ཡང་འདིའི་སྐུ་བཞེངས་པ་སོགས་པ་གཟུང་སྔགས་སྐྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་འདྲས་བྱས་པ་ཡིན་ན་ཡང་འདི་སྡིག་བཤགས་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་པ་ཡིན་ཟེར།

By producing his statue and reciting his sacred mantra, one can cleanse the sins committed in the past.

མ་ཙང་སངས་རྒྱས་གང་ག་རྒྱུ་གཅིག་པ་ཡིན་ཟེར་གྱི་ཡོག་རེད་ཟེར་གྱི་ཡོད་རེད་འདའི། ཡིན་ནའང་འདི་གཞན་དང་མི་འདྲ་བའི་མཐུ་དང་ནུས་པ་ཞེ་པོ་ཡོད་ཟེར།

Generally speaking, although all Buddhas share the same qualities, however, this Buddha is a supreme one with the immense power.

ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མ་གཉིས་ཅར་ལོགས་ལ་ལྟ།

For this and next lives.

འོ་ཨཱ་ནི་མི་འཁྲུག་པའི་འདིའི་གཞོགས། འདི་གང་ཟེར་གཞོགས་

On the side of Gyelwa Mirukpa, how should I put it?

གཡས་གཡོན།

Left and right sides.

གཡས་ཟེར་གྱི་རེད་པཱ།

Is it right?

འོ།

Yes.

གཡས་འདའི་འདི་སྨད་ཐུབ་དབང་གནས་རྟེན་བཅུ་དྲུག་གི་རྟེན་གཙོ་རེད། འདི།

Those on the right side are the statues of the sixteen Sthaviras (elders).

གཡོན་འདི་རྒྱལ་བ་མི་འཁྲུག་པ་རེད། འོ་རྒྱལ་བ་མི་འཁྲུག་པ་ཆེ་བ་འདི་འདའི་མ་བཞེངས་གོང་དུ་ཆུང་བ་འདི་རེད་འདུག་ག རྟེན་གཙོ་འདི།

The one the left is also a statue of Gyelwa Mirukpa. Before the larger statue was built, that smaller one is the main statue.

ཡང་ཆེ་བ་དེ་འབའ་ལི་ཐང་ནས་ཡར་འདུག་སེ་གདན་འདྲེན་ཞུས་རྒྱོག་རེད་འདུག་གཱ

The larger statue was brought here from Ba Lithang.

མཁན་པོ་ཏཱ་ལེགས་དང་དགེ་ལེགས་སེ་འདའི་མཁན་པོའི་གདུང་རྟེན་གཉིས་འདུག་ག འོ་ཁོང་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་འབའ་ལི་ཐང་ལ་མར་ཆོས་གསུངས་ཀ་ཕེབས།

These two stupas contain the bodily remains of the abbots Talek and Gélek. They went to Ba Lithang to give religious teachings.

ཡང་ཁོང་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་ཨཱ་ནི་ཡར་འདའི་སྐུ་ཡོན་གྱི་ཚོད་འདའི་ཡར་འདི་རྒྱལ་བ་མི་འཁྲུག་པ་ཡར་གདན་འདྲེན་ཞུས་པ་ཡིན་ཟེར།

It is said that they brought the statue of Gyelwa Mirukpa from there as a fee for their teachings.

རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་གི་འདི་གང་གི་དེ་ཚོ་ཞུ་དགོས་མེད་འགྲོ། ཕྱག་བསྡམས་བཞག་པ་འདི།

I think I will explain those over there. Including the one with tied hands.

གདུང་རྟེན་དེ།

How about that stupa?

མཁན་པོ་ཏཱ་ལེགས།

That's abbot Talek's tomb stupa.

མཁན་པོ་ཏཱ་ལའི། འོ།

Yes, it is abbot Talek's stupa.

མཁན་པོ་ཏཱ་ལེགས་དང་དགེ་ལེགས་ཟེར་དུས་ཕ་དང་བུ་ཡིན་ཟེར་གྱི་ཡོག་རེད།

It is said that Talek and Gélek are father and son.

ལཱ་སོ།

Okay.

འོ་ལྟ་འབྲས་སྤུངས་དགོན་གྱི་མཁན་པོ་ཨང་དང་པོ་དེ་གཉིས་གཉིས་ཡིན་ཟེར་གྱི་ཡོད་རེད།

These two were the first abbots of the Drépung Monastery.

ལཱ་སོ།

Okay.

འདི་མཁན་པོ་དགེ་ལེགས་ཀྱི།

That one abbot Gélek's tomb stupa.

འོ། དགེ་ལེགས།

Yes, it is Gélek's.

དགེ་ལེགས་ཀྱི་གདུང་རྟེན།

Is it the tomb stupa of Gélek?

འོ་འོ།

That's right.

ལྟ་སྔས་མ་ནས་བཞེངས་པ་རེད་ལྟ། སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་མང་པོས་རབ་གནས་ཐེབས་བསྡད་ཡོག་རེད་གསུངས་ཀྱི་ཡོག་རེད། བླ་མ།

These are all old statues built a long time ago and blessed by many great masters of the past.

ཡང་བསྐྱར་གསུང་རོགས་གནང་དང་།

Please repeat what you have said.

ཤར་ཕྱོགས་མངོན་པར་དགའ་བའི་ཞིང་གི་རྒྱལ་ཆེན། རྒྱལ་ཆེན་འདི། ཕྱོགས་བཞི་ལ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་ཡོག་རེད་པཱ།

These are the statues of the four Great kings of the Easter Pure Land. There are four in total, each guarding one of the four directions. Correct?

འོ།

Right.

ལྷོ་འཛམ་བུ་གླིང་། ནུབ་བ་གླང་སྤྱོད། བྱང་སྒྲ་མི་སྙན། ཤར་ལུས་འཕགས་པོ་ཟེར།

In the south is Jambūdvīpa. In the west is Godānīya. In the north is Kuru. In the east is Videha.

ང་རང་ཚོ་ལྷོ་འཛམ་བུ་གླིང་རེད་པ་ད་ལྟ།

Our world is Jambūdvīpa, the one in the south.

ལྷོ་འཛམ་བུ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཆེན་དེ་འདི་རེད། ཕྱག་ལ་ཡཱ་འདའི་རལ་གྲི་བསྣམས་བསྡད་པ་དེ།

This one is Great King of the Jambūdvīpa, the one with a sword in hand.

དེ་ཕྱོགས་འདི་རེད་པཱ།

Do you mean that one?

འོ་འོ། ལྷོ་འཛམ་བུ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཆེན་དེ། རྒྱལ་པོ་དེ།

Yes. He is the king of Jambūdvīpa.

ཤར་ལུས་འཕགས་པོ་རྒྱལ་ཆེན་དེ་འདའི་ཕྱག་ལ་སྒྲ་སྙན་བསྣམས་འདུག་གཱ

The great king of Videha in the east is the one with the musical instrument.

སྣང་བ་སྐྱིད་པོ་དང་འདི་འདྲས་ཀྱི། ལྟ་ཁོ་རང་ལོ་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་བཞུགས་ཀྱི་ཡོག་རེད་གསུང་གི་འདུག་ག་འདི། ཁོ་རང་གི་ཞིང་ཁམས་ཀྱི་མི་དེ།

It is a symbol of his joyfulness. It is said that people in his ream live up to one thousand years.

མི་ཡིན་ནམ་སྲོག་ཆགས་ག་རེ་ཡིན་ནའི་དེ།

Whether they are human or animals, whatever they are.

ཨཱ་ནི་དེའི་རིང་ལ་ག་རེ་ཟ་འདོད། ག་རེ་མཆོད་འདོད་ཡོད་ནའི་རང་བཞིན་གྱི་འབྲས་བུ། དཀའ་ལས་རྒྱག་མི་དགོས་པར། དེ་འདྲས་འབྲས་བུ་ཡོང་གི་ཡོག་རེད་གསུང་གི་འདུག་ག

During that long lifespan, those who are living in that realm get whatever they desired. They don't have to work hard and earn the fruits.

ཨཱ་ནི་འདའི་སྙན་ཅོག་དེ་འདྲས་མི་འདུག འདའི་ཨམ་ཅོག ཨཱ་ནི་དེ་ཚོ་མེད་པ་དེ་ཨཱ་ནི་སྣ་དང་། སྣ་ཤེས་ཀྱི་རིགས་བྱས་སྣ་ཤེས་ཀྱིས་འདུག་སེ་གོ་ཆ་དེ་འོ་འདའི་ཡོག་རེད་གསུང་ག་ཡོད་རེད།

Did you notice that he does not have ears like us? It is said that he can hear the sound through his nose.

ང་རང་ཚོ་འདི་ལྷོ་འཛམ་བུ་གླིང་གྱི་རྒྱལ་ཆེན་དེ། ལྟ་ང་རང་ཚོ་ནང་ལྟར་འདི་ཡོག་རེད། གང་ཟེར། ལྷོ་འཛམ་བུ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཆེན་ལྟ་ང་རང་ཚོ་ལྷོ་འཛམ་བུ་གླིང་གི་རེད་པཱ།

In case of the great king of Jambūdvīpa, he looks like us. The king our of world.

འཛམ་བུ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཆེན་དེ་ལྟ་རྦད་དེ་ང་རང་ཚོ་འགྲོ་བ་མི་ནང་བཞིན་གྱི་ལྟ་གང་རེད། སྙན་ཅོག་དང་གང་ག་ཆ་ཚང་ལྟ་ཡོད་རེད་འདའི།

The Great King of Jambūdvīpa in the south like us, has two ears and all other human physical features.

འདི་ག་རེད་ཟེར་ན། ཕྱག་ལ་ཡཱ་འདའི་རལ་གྲི་བསྣམས་པ་དེ་མུ་གེ་དང་དམག་འཁྲུག་ཡོང་ཡག་གི ལྟ་ཞེ་དྲགས་ཡོག་རེད་པཱ། ལྟ་ཕར་དམག་དང་གཅིག་ག་རེ་ཡིན་ནའི།

Holding a sword in his hand symbolizes that this world ours is filled with conflicts and famines.

འོ་འདི་ཡོང་ཡག་གི་ལྟ་འདི་ཕྱག་ལ་རལ་གྲི་བསྣམས་པ་དེ། ཁོང་རང་གི་མཛད་པ་དེ། འོ་དེ་རེད་འདུག་ག

For that reason, he is holding a sword in his hand. That's the symbolism.

ཨཱ་ནི་འདིའི་རྒྱབ་ལོགས་འདའི། རྒྱལ་ཆེན་དེའི་རྒྱབ་ལོགས་འདའི་ཧ་ཤང་འདུག་ག གནས་བརྟན་བཅུ་དྲུག་གི་སྦྱིན་བདག་རེད་འདི། ཧ་ཤང་འདི།

Behind that Great king, there is a statue of Hashang. He is the patron of the sixteen Sthaviras.

ཧ་ཤང་ཟེར་ཡག་ལྟ་གནས་བརྟེན་བཅུ་དྲུག་ལ་ཡ་བཅོམ་འདན་འདས་ཀྱིས་འདའི་ཡ་གང་ཟེར། འོ་དགྲ་བཅོམ་ལྔ་བརྒྱ་ཡོག་རེད་པཱ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སློབ་མ།

Hashang and the sixteen Sthaviras, how should I put it? Buddha has five hundred arhats as his students.

དེའི་ནང་ནས་སློབ་མ་གཙོ་བོ་དེ་འཕགས་པའི་གནས་བརྟན་བཅུ་དྲུག་རེད་པཱ། ལྟ་ཧ་ཤང་གིས་གནས་བརྟན་བཅུ་དྲུག་ལ་གསོལ་ཚིགས་གཏོང་གི་ཡིན་ཟེར།

Among these, the sixteen Sthaviras were his principal disciples, and Hashang decided to serve a meal for them.

ཨཱ་ནི་ལྟ་དགྲ་བཅོམ་ལྔ་བརྒྱ་འདི་གས་ཆ་ཚང་གཏོང་ཐུབ་པ་མི་འདུག་ཟེར། ཁོ་རང་གིས། ལྟ་སྦྱིན་བདག་དེས། གཏོང་ཐུབ་པ་མི་འདུག་ཟེར།

However, he said that he couldn't be able to provide the meal for all the remaining disciples.

གསུངས་དུས་ཙམ་ལ་ཨཱ་ནི་གནས་བརྟན་བཅུ་དྲུག་དང་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉམ་དུ་ཧ་ཤང་ནང་ལ་ཕྱིན།

When he said so, the Buddha visited Hashang's home only with sixteen principal disciples.

ཨཱ་ནི་འདུག་སེ་བྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྟ་ཉིང་གུང་ཆུ་ཚོད་ལྟ་དེ་རིང་ཁ་སང་ཡིན་ན་ཆུ་ཚོད་༡༢ཟེར་གྱི་རེད་པཱ།

At noon, nowadays, we say it is 12 O'clock in the afternoon, right?

ཆུ་ཚོད་༡༢ཨེ་འདྲས་ཀྱི་དུས་ཚོད་འདི་འདྲས་གཅིག་ལ་ཏག་ཏག་དགྲ་བཅོམ་ལྔ་བརྒྱ་འདི་གས་ལ་ལྟ་ཕེབས་ཤོག་ཟེར་ལྟ་ཁྱེད་རང་ཚོ།

However, at noon, the Buddha asked the remaining arhats to join the lunch with him.

ཉིང་དགུང་ཁ་ལག་ལ། ཨཱ་ནི་ཆོས་གོས་ནམ་ཆ་དེ་ཚོ་སྐུ་གཟན་དང་ཤོག་པ་བྱས་བྱ་ངང་པ་ནང་ལྟར་ནམ་མཁའ་ནས་ཆུ་ཚོད་བཅུ་གཉིས་ཏག་ཏག་འདའི་གནས་བརྟན་བཅུ་དྲུག་དང་བཅོ་ལྡན་འདས་བྱས། ཨཱ་ནི་ཧ་ཤང་གིས་སྦྱིན་བདག་འདོན་སའི་ས་ཆ་དེར་ཧབ་ཏེ་ཕེབས་ཐུབ་པ་རེད་གསུངས་ཀྱི་འདུག་ག

Precisely at the moment, it is said that the remaining arhats arrived at the venue from the sky. They were flying like swans by using their wrappers as wings. Hashang was astounded by what he saw.

ཨཱ་ནི་ཧ་ཤང་ཤ་སྟག་ཧང་སང་བྱས་ལྟ་དགྲ་བཅོ་ལྔ་བརྒྱ་ལ་ང་ལྟ་ཞལ་ལག་གང་འདྲ་གཏོང་ཐུབ་པ་འདུག་ཟེར་ལྟ། བྱས་ཙང་ཞལ་ཤ་སྟག་གདངས་བྱས་ཧང་སང་པ་རེད་ཁོ་རང་། ཞལ་ཤ་སྟག་གདངས་འདུག་ག

And he was worried sick about how he was going to provide the meal for all the five hundred arhats. For that reason, the wide opening mouth of that statue captured his surprised expression.

འོ་འདི་ཧང་སང་ཧ་ཤང་ཟེར་ཡག་དེ་འོ། ཨཱ་ནི་ཧང་སང། ཧང་སང་ཙང་ཨཱ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་ལྟ་དགྲ་བཅོམ་ལྔ་བརྒྱ། ལྟ་གནས་བརྟན་བཅུ་དྲུག་ནས་བྱས་ཆ་ཚང་ཞལ་ལག་ཕུལ་ཐུབ་པ་རེད།

Can you see him? As he was in a state of shock, the Buddha then blessed the occasion. Somehow with his blessing, a meal was served to all the arhats.

བྱས་ཕུལ་ཐུབ། ལྟ་ཁོ་རང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་། དགྲ་བཅོམ་ལྔ་བརྒྱ་སངས་རྒྱས་དུས་ཙམ་ལ་ཁོང་རང་གནམ་དུ་སངས་རྒྱས་པ་རེད།

When the Buddha and five hundred arhats attained enlightenment, Hashang also achieved enlightenment.

ཁོ་རང་དངོས་གནས་བྱས་ན་སྤུ་གུ་ག་ཚོད་རེད། ཨམ་་་ སྤུ་གུ་བརྒྱད་ཅུ་ཡིན་པ་ཡོད། བརྒྱད་ཅུ་ག་ཚོད་རའི་གཅིག་ཡོག་རེད།

In his life, I think he had in total eighty children.

དེ་པ་ཕ་རེད། དངོས་གནས་བྱས་ན། ཨཱ་ནི་ཁོ་རང་རྦད་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དུས་འཁོར་ལ་ཡཱ་བསྙེན་བཀུར་ཞུས་ནས་ཨཱ་ནི་ཁོ་རང་གཉམ་པོར་སངས་རྒྱས་པ་རེད།

He is their father. As he served the Buddha and his entourage well in his life, he also got enlightenment along with them.

འོ་འདི་ནང་ལྟར་དེ་རིང་ཁ་སང་ཆ་བཞག་པ་ཡིན་ན། སྐུ་གཞོགས་ནང་ལོགས་ལ་ཡཱ་རྦད་ཡོན་ཏན་ཆེ་བ་དང་། ཆུང་བ་དང་། ལྟ་འདྲ་མིན་འདྲ་ཡོག་རེད་པཱ།

Among the monks, even to these days, some had achieved great spiritual accomplishments, others didn't.

དེ་ཡིན་དུས་ཙམ་པ་བྱས་ཙང་མཐོང་ཆུང་བྱེད་མི་ཉན་གསུང་གི་ཡོག་རེད། བྱས་ཙང་ཨཱ་ཧ་ཤང་གིས་གནས་བརྟན་བཅུ་དྲུག་དེ་མ་གཞི་དགྲ་བཅོམ་ལྔ་བརྒྱ་ལ་ཞལ་ལག་གཏོང་གི་མིན་གསུངས་པ་རེད་པཱ།

The moral of this story is that you should not discriminate on that ground. In the story, Hashang said that he was only able to provide the meal for the Buddha and his sixteen principal disciples.

དེ་དགྲ་བཅོམ་ལྔ་བརྒྱ་དེ་རྟགས་རྫུ་འཕྲུལ་དེ་འདྲས་ཡོད་པ་ཧ་མ་གོ་བ་བྱས། བྱས་ཙང་འོ་ཨཱ་ནི་ལྟ་རྟགས་རྫུ་འཕྲུལ་ཆ་ཚང་མཉམ་ཚར་འདུག་ག་དེ་དུས་ནས། འོ་འདུག་སེ་ཞལ་ལག་བཏང་།

At first, Hashang didn't know that those five hundred arhats had that kind of power he witnessed.

ཨཱ་ནི་འོ་འདུག་སེ། ཁོ་རང་ཨཱ་ནི་སྦྱིན་བདག་འདོན་བྱས་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་ཟེར། ཕུག་ལ་སྒྲུབ་པ་རྒྱག་རྒྱག་ནང་ལྟར་མདའ་གང་ཟེར་དགོས་ཀྱི་རེད་ཞིང་ལས་དང་དེ་བྱེད་མཁན།

Even though Hashang lived as a layman in his early life, but because devoted his later life by becoming a patron of the Buddha, he also attained Buddhahood.

སངས་རྒྱས་ན་རྒྱས་མཉམ་ཡིན། བྱས་ཙང་ཁོ་བལྟས་ཁོ་རང་གིས་ཕུལ་བ་རེད་པཱ་ལྟ། ཞིང་ལས་བྱས་ཁོ་རང་དཀའ་ལས་བརྒྱབ་པ་དེ་ལྟ་གནས་བརྟན་བཅུ་དྲུག་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་ལ་བསྙེན་བཀུར་ཞུས་པ་རེད་པཱ།

He sincerely offered what he earned through his hard labor to Buddha and his sixteen Sthaviras. Right?

རྗེས་མ་ཁོ་རང་གཤགས་འགྲོ་དུས་མཉམ་པོར་ཞིང་ཁམས་ལ་འཐད་ཕྱིན་པ་རེད་པཱ། བྱས་ཙང་འོ་འདུག་སེ། ཧ་ཤང་ཟེར་ཡག་དེ་ཧང་སང་པ་ཡིན་གསུང་གི་ཡོག་རེད། འོ་འདི་དགྲ་བཅོམ་ལྔ་བརྒྱ། ལྟ་ང་ཁ་ལག་གང་འདྲས་གཏོང་དགོས་ཀྱི་རེད་ཟེར།

By virtue of his good deeds, when he passed away, he also attained the Buddhahood. So that is the story of the Hashang and how he got this surprised look.

འོ་ལས་ཧ་ཤང་།

Hashang.

ཕྱག་ལ་རལ་གྲི་བསྣམས་པ་དེ།

This is the one with the sword in hand.

ལྷོ་འཛམ་བུ་གླིང་གི་རྒྱལ་པོ་རེད་པཱ།

That is the king of Jambudvipa in the south. Right?

འོ། ལྟ་ང་རང་ཚོ་ལྷོ་འཛམ་བུ་གླིང་གི་ཡོག་རེད་པཱ། འོ་འདི་ཡི་རྒྱལ་པོ་རེད།

Right. He is the king of Jambudvipa in the south, and that is our world.

ང་རང་ཚོ་འཛམ་བུ་གླིང་ལ་དམག་དང་མུ་གེ་དེ་འདྲས་ཡོང་གི་ཡོག་རེད་པཱ། ཆོས་ལུགས་ཡིན་ནའི་རེད། ག་རེ་ཡིན་ནའི་ལྟ།

In our world, there are lots of conflicts and famines, whether it is religious conflicts or whatever.

ཁྱོད་ཤི་ང་གསོན་གྱི་འཐབ་རྩོད། གཏིང་གཟབ་པ། ཡུན་རིང་བ་ཡོག་རེད་པཱ། འོ་འདི།

There are many deeply rooted and prolonged conflicts, where humanity fight with each other with a mindset, kill or get killed.

ལྟ་གནས་བརྟན་དེ་རྐང་རེ་རེ་བྱས་གནས་བཤད་རྒྱག་ཐུབ་ཡག་མི་འདུག

I am not able to describe the sixteen Sthaviras one by one.

ལགས་སོ། དཀའ་ལས་ཁག་པོ་རེད་པཱ།

Okay. It must be hard.

འོ་འོ། དངོས་གནས་བྱས་ན་ཁོ་རང་མཚན་ཡོག་རེད། གནས་ཆོས་ནང་ལ་གཅིག་དང་གཉིས།

Yes. Each of them has their names which are mentioned in some religious texts.

བླ་མའི་སྐུ་ཚེ་བརྟན་པ་དང་། བསྟན་པ་རྒྱས་པ་བྱིན་གྱིས་རློབས། གནས་བརྟན་བ་ཀུ་ལ་དང་། གནས་བརྟན་ལྦ་ར་ཎ་སི་་་།

May our guru have a long life. Bless us so that Buddha dharma will prosper. Sthavira Bakula, Sthaviras Varanasi, and so on.

ལྟ་ལྷ་ཁང་དེ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བ་ལྟ་འདི་ཡིན་གྱི་ཟེར་གྱི་ཡོག་རེད། འབྲས་སྤུངས་དགོན་པའི་ནང་གི་ལྟ་གང་ཟེར་དགོས་ཀྱི་རེད། ལྟ་རྟེན་སྙིང་པ་ཞེ་པོ་གཅིག་ཡིན་ཟེར་གྱི་ཡོག་རེད་ལྟ།

Unlike any other shrines in the Drépung monastery, this one is unique. It contains many old religious items.

སྔས་མ་འདི་མཚོ་ཆེན་རེད་ཟེར་གྱི་འདུག་ག་གུང་མ་གྲྭ་ཚང་སེ།

Earlier, it's a Tsochen, of Gungma monastery.

ལགས་སོ།

Okay.

དེ་ལས་རྒྱས་པ་མེད་ཟེར་གྱི་ཡོག་རེད། བྱས་ཙང་གནས་བརྟན་དེ་ཚོ་གཞན་དག་དང་མི་འདྲ་སྤྲོ་ཞང་ཞེ་དྲགས་ཡོག་རེད།

You won't find anything more elaborate these arhats. Unlike others, all the sthaviras are in a very joyful mood.

ཞལ་རས་དང་འདི་པ། ཞལ་གསེར་དང་དེ་འདྲས་གཅས་ཕུལ་མཁན་ཡོག་མ་རེད། སྣུམ་ཚེར་རེར་བཞུགས་ཡོག་རེད།

Although nobody paints the faces with liquid gold, still their faces are glowing with radiance.

ཡང་བསྐྱྲར་གསུང་རོགས་གནང་དང་།

Please explain one more time.

འོ་འོ། རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་གང་ཟེར་དགོས་ཀྱི་རེད་ཚེ་སྒྲུབ་གནང་ཡག་ཞིག་ཡོག་རེད་པཱ། རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྱོགས་ཁག་གི་ངོས་ནས།

Okay. This statue of Jé Rinpoché (Je Tsongkhapa) which serves as a long-life deity for his followers.

འདའི་རྗེ་ཚེ་འཛིན་མ་སེ་ལྟ་འདི་བོད་ཁོ་རའི་ནང་གནས་ལ་མེད་པ་འདི་འདྲས་རེད་ལྟ། རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་དེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞེ་པོ་ཅིག་ཡིན་གསུངས་ཀྱི་ཡོག་རེད།

This one is called Jé Tsédzinma. You won't find a similar statue like this one in entire Tibet. It is a unique statue.

རྗེ་ཚེ་འཛིན་མ། ཕྱག་ལ་ཡཱ་ཚེ་བུམ་བསྣམས་བསྡད་ཡོག་རེད། ལྟ་དེ་ཚོ་ཕྱག་དེ་ཚོ་འོག་ལ་མར་བསྣན་བྱས་ཙི་ཙི་དང་འདི་འདྲས་གནོད་སྐྱོན་ཞེ་དྲགས་བྱས། འདུག་སེ་བྱས་ཚར་རེད།

Jé Tsédzinma is holding a long-life vase in his hand. The rats damaged one hand of the statue in the temple.

རྗེ་ཚེ་འཛིན་མ།

Jé Tsédzinma

ཡང་བསྐྱར་གཅིག་གསུང་གནང་དང་།

Please continue.

འོ་འོ། འདི་མི་དབང་བྱམས་པ་སེ། ཕོ་ལྷ་མི་དབང་ཡོག་རེད་པཱ། ཕོ་ལྷ་སེ་གཅིག་བྱུང་བ་རེད་པཱ། འོ་འདིའི་སྐབས་ལ་བཞེངས་རྒྱོག མི་དབང་བྱམས་པ་སེ།

Okay. This one is called Miwang Jampa. It was built during the rule of Polha Miwang.

རྒྱལ་དབང་བྱམས་པ་ལ་ཡཱ། བྱམས་པ་མཐོང་སྒྲོལ། མི་དབང་བྱམས་པ་བྱས། བྱམས་པ་ཁག་གཉིས་ཡོག་རེད།

Here we have two main kinds of Buddha Maitreya statues, namely, Miwang Jampa and Jampa Tongdröl.

ས་སྐྱའི་ཚེ་དཔག་མེད་རེད་པཱ།

Is this one Amitayus of Sakya?

འོ་འདི་ཚེ་དཔག་མེད་རེད།

Yes, it's Amitayus.

ཚེ་དཔག་མེད་ཀྱི་གཡས་གཡོན་གཉིས་ལ།

How about the two statues on both sides of Amitayus?

ཇོ་བོ་ལོ་ཀེ་ཤྭ་ར། ཙན་དན་རེད་འདི། ཙན་དན་རེད་དེ། ཙན་དན་སྐུ་རེད།

It's Jowo Loké Shara. This statue is carved from sandalwood. So it's a sandalwood statue.

རྒྱལ་པོ་སྟ་བྲག

This one must be king Tadrak.

སྟག་བྲག

It's Tadrak.

༧རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པའི་རྒྱལ་པོ་གནང་ནས།

I know he was the king of Tibet when the 14th Dalai Lama was a child.

འོ་རྒྱལ་པོ་གནང་དུས་འོ་དེ་རེད། ཡོངས་འཛིན་གནང་།

Yes, that's his statue. He was also tutor (for the 14th Dalai Lama).

ད་ར་རིན་པོ་ཆེ་སྒོ་མང་རེད་པས།

Is Dara Rinpoché from Gomang college?

སྒོ་མང་རེད། ཁོ་རང་གི་གྲྭ་ཚང་སྒོ་མང་། ཁོང་ཁང་ཚན། མི་ཚན་དེ་ཧོར་མི་ཚན།

Yes, he is from Gomang, and he belongs to Hor House.

ལགས་སོ།

Okay.

རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་བྱས།

Jé Rinpoché.

ལྟ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་འདུ་ཁང་ནང་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་སྟོང་སྐུ་ཡོག་རེད། སྟོང་སྐུ། སྟོང་གཅིག འདི་རྟེན་གཙོ་རེད།

In the assembly hall, there are one thousand statues of Jé Rinpoché. It's a holy statue.

ལྟ་འདི་ཨཱ་ནི་དུས་ཚོད་འཕོ་འགྱུར་ཡར་མར་ཕྱིན་པ་ཡིན་ན། འདི་ནས་མར་བདུད་རྩི་བབས་བྱས། ལྟ་ང་རང་ཚོ་མི་ཡིན་ན་དཀའ་ལས་ཁ་ནས་རྔུལ་ནག་ཤོར།

As time goes on, this statue produces elixir. In our lay people's words, he is sweating.

ལགས་སོ།

Okay.

འོ་འདི་བདུད་རྩི་བབས་པ་ཡིན་ཟེར་གྱི་ཡོག་རེད། ལྟ་འདི་རྩ་ཆེན་པོ་ཞེ་པོ་ཅིག་རེད། དགུང་ལོ་བརྒྱད་ཀྱི་སྐུ་ཚད་རེད།

The height of this statue is equal to that of an 8-year-old boy.

ཨཱ་ནི་ཁོ་རང་གི་ཕྱག་མཚན་དེ་ཚོ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་འདུག་སེ་ཡར་འཁྲུངས་ཡོང་གི་ཡོད་གསུངས་པ་རེད།

It's said that unlike other statues, the fingers of this statue is still growing.

གཞན་དང་མི་འདྲ་བ། ལྷ་གཞན་དག་ལ་འདི་ཡོག་རེད། གང་ཟེར། ཨམ་ཡོད་པཱ། བཟོ་ལྟ་ར་རིག་མ་གཏོགས་ཡོག་མ་རེད་པཱ། ཨཱ་ནི་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་འདའི་ལྟ་ཡང་རིང་པོ་ཞེ་དྲགས་འདུག་ག་འདའི།

All the other statues have their typical body proportions. However, this one has very long (fingers). Have a look.

འོ་འདི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་འདི། རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་རྩ་ཆེན་པོ་ཞེ་པོ་གཅིག་རེད། ལྟ་འདི། སྟོང་སྐུ་རེད། སྟོང་སྐུའི་རྟེན་གཙོ།

This one is a unique holy statue. It is the principal statue of the one thousand statues.

དགུང་ལོ་བརྒྱད་ཀྱི་སྐུ་ཚད། ཨཱ་ནི་ཞལ་རས་ཡིན་ན་གང་གི་ཐོག་ནས་མི་འདྲ་ར་ཅིག་ཡོག་རེད་ཁོང་རང་།

It's 8-year-old statue of Je Tsongkhapa. Here his face is also unique.

ཇོ་བོ་ཤཱཀྱ་མུ་ནེ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་རྒྱབ་དེ།

Behind Je Tsongkhapa is the statue of the Shakyamuni Buddha.

རྟེན་གཙོ་གཅིག་རེད། འདི་ནང་གི མི་འཁྲུག་པ་བྱས། ཆུའི་བྱས། རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་བྱས། དེ་གས་གསུམ་རྟེན་གྱི་གཙོ་བ་གཅིག་རེད་འདིའི་སྦུག་གི

This one is also one of the holy statues in this shrine. The statues of Gyelwa Mirukpa, Sharchü Drölma, and Je Tsongkhapa are three principal statues in this shrine.

ཆུང་བ་དེ་ལ།

You mean this smaller one?

ད་ཆུང་བ་དེ་ལ།

Yes, the one smaller one.

མ་རེད་ཕ་གི་ཆེ་བ་འདི།

How about that large statue over there?

ཨོའོ་ཕ་གི་ཆེ་བ་དེ་བྱམས་པ་མཐོང་སྒྲོལ་རེད།

That one is the statue of Jampa Tongdröl.

ལགས་སེ།

Okay.

སྔས་མ་འབྲས་སྤུངས་ཚོགས་ཆེན་འདའི་རེད་པཱ།

Earlier, the Drépung Tsokchen (large convention) was traditionally held here.

བྱམས་པ་མཐོང་སྒྲོལ།

That one is Jampa Tongdröl.

བྱམས་པ་མཐོང་སྒྲོལ།

Jampa Tongdröl.

འོ། ཕ་གི་བྱམས་པ་མཐོང་སྒྲོལ།

Yes, that is a statue Jampa Tongdröl.

འདུག་ག

Can you see it?

ལགས་འོང་།

Yes.

རྒྱལ་བ་བྱམས་པ་བཞེངས་བསྡད་པ་རྒྱབ་ངོས་ཀྱི།

It is the one at the far end, the one that is standing.

ལགས་འདུག

Yes.

འོ་འདི། བྱམས་པ་ཆེ་ཤེས། འདི་འདྲས་ཆ་གཅིག་ཡོག་རེད་ཟེར་སྔས་མ།

Earlier, there were two statues of Jampa. That is one of them.

ལཱ་སེ།

I see.

ལྟ་ཕ་གིར་ལྷག་པ་དེ་ཕ་གི་རེད་ད་ལྟ། ལྷག་པ་དེ།

That is the remaining one.

མཇལ་སོང་ངས། འོ་ཕ་གི འོ་འདི་རེད།

Can you see it? Yes, that one.

ལགས་སོ།

Okay.

འདི་ཆ་གཅིག་ཡོག་རེད། ལྟ་ཆ་དེ་སྔས་མ་འདའི་ཡོག་རེད། འདའི་ཡཱ།

Both statues used to be in this shrine.

ཨཱ་ནི་འདི་༨༠ནང་འདའི་ལྷ་སར་ཆོས་དད་རང་མོས་དང་། སྨོན་ལམ་འཚོགས་པ་རེད་པཱ།

After relaxation on religious freedom in the 1980s, Monlam Festival (Great Prayer Festival) was held in Lhasa. Right?

འོ།

Yes.

སྨོན་ལམ།

Monlam Festival.

འོ།

Yes.

དེ་དུས་ཙམ་ལ་མར་གཡར་བ་རེད་ཟེར་གྱི་འདུག་ཕ་གིའི་ཡ་དེ་འདི་ནས་མར།

One of the statues was borrowed for the festival.

ལགས་སོ།

Okay.

གཙུག་ལག་ཁང་ལ་མར།

It was taken to Tsuklakhang temple.

གཡར་ཙང་ཨཱ་ནི་མ་གིར་སྨོན་ལམ་ལོ་གཉིས་གསུམ་འཚོགས། ཨཱ་ནི་དེ་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་འདའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་རིག་དངོས་ནང་དུ་ཚུད། ཨཱ་ནི་སྐུ་དེ་ཡར་མ་རག་པ་རེད་ལྟ།

That prayer festival was held for the next two to three years. During that time, the statue became a part of UNESCO World Heritage site. So we did not receive it back.

ཨ་ལས།

I see.

ལོ་རྒྱུས་བྱས་ན་ལྟ་འདའི་གནས་དགོས་ཀྱི་ཡོག་རེད།

Historically speaking, that statue should be here.

ཁོ་རང་བྱམས་པ་ཆ་གཅིག་ཡོག་རེད་པཱ།

So we used to another.

འོ།

I see.

འོ་དེ། ལྟ་དེའི་ཚབ་ལ་ཡ་ད་ལྟ། ཚབ་ཀྱི་ཨེ་འདྲས་བྱས་ཨཱ་ནི་འདུག་སེ་གཙུག་ལག་ཁང་གི་རྒན་བསྟན་པ་འཕྲུལ་གསལ། བགྲེས་སོང་ཞིག་ཡོག་རེད། གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཀྲུའུ་རིན་རེད།

In place of that borrowed one, Mr. Tenpa Trülsel from Tsuklakhang temple, he is a senior man and the director of the temple,

ཁོ་རང་སྒེར་གྱིས་བཞེངས་བྱས་འདའི་ཡར་ཕུལ་བ་རེད་ལྟ། སྔས་མ་ཀྱི་ཚབ་ཨེ་འདྲས་བྱས། སྐུ་དེ་གསར་པ་རེད་ལྟ།

he built a replacement statue at his expenses. So that statue is a recent one.

ལགས་སོ།

Okay.

སྒྲོལ་མ་ལྷ་ཁང་།

Is this from Tara temple?

འོ་སྒྲོལ་མ་ལྷ་ཁང་གི་རེད།

Yes, it's from Tara temple.

འདི་ཡིན་གྱི་རེད།

That's the one.

འོ།

Yes.

ཨཱ་ནི་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པ་ཡི།

Is he Jamyang Zhépa?

འོ་འོ་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པ་སྐུ་ཕྲེང་དང་པོ་ངག་དབང་བརྩོན་འགྲུས་ཟེར།

Yes, he was the first from the reincarnation lineage of Jamyang Zhépas. His name is Ngakwang Tsöndrü.

གསུང་བྱོན་མ་ཡིན་ཟེར་གྱི་ཡོག་རེད་ད་དེ། རྩ་ཆེན་པོ་ཞེ་པོ་རེད།

It is very holy and said to be a speaking statue.

འོ་ཡག་ལྟ་ཤར་ཆུའི་སྒྲོལ་མ་སེ་འདི་རེད། ཤར་ཆུའི་སྒྲོལ་མ།

This is the statue of Sharchü Drölma (Tara from east water).

སྒྲོལ་མ་འདི་ཁོ་རང་ཕྱི་ཀོག་ལ་ཡར་བཞེངས་པ་རེད་མ་གཞི་སྒྲོལ་མ་དངོས་གནས་རང་བྱོན་དེ་འདིའི་ནང་ལོགས་འདའི་ཡོག་རེད་ལྟ་འདའི།

This Tara statue is merely a cover. The real one is hidden inside this one.

འདའི། འདི་བར་དུ་འདུག་ག ལྟ་འདི་སྒྲོལ་མ་རང་བྱོན། ཤར་ཆུ་སྒྲོལ་མ་ཟེར་དུས་འོ་ལྟ་འདི་རེད།

Look, it's inside the statue. It's is a self-appeared statue. This is Sharchü Drölma.

ཤར་ཆུ་སྒྲོལ་མ་ཟེར་ན་ཤར་ཆུ་ཟེར་ན་ཕ་གིར་ཁྲོན་པ་ཡོག་རེད། ཕ་གིར། ཆུ་ལེན་ས། སྔས་མ་ཡིན་ན་དགོན་པའི་སྐུ་བཞོགས་གང་གས་ཆུ་ལེན་ས་ཕ་གིར། ཆུ་ཁར་ཁྲོན་པ།

Sharchü Drölma was obtained from a well not far away from here, from where the monks fetch their drinking water.

འོ་འདིའི་ཁ་ནས་མཁན་པོ་ཏ་ལེགས་དང་དགེ་ལེགས་འདིའི་ཐོག་ཁར་བསྡད་བསྡད་དུས་ཨཱ་ནི་བུ་མོ་གཅིག་གིས་ "ང་ལེན། ང་ལེན།"ཟེར་སྐད་བརྒྱབས་ཀྱི་ཡོད་རེད་ཟེར་གྱི་འདུག་ག་མཚན་ལ།

When night, when abbots Talek and Gélek was resting in the upper room, they heard a female voice saying, "Pick me. Pick me."

ཨཱ་ནི་སང་ཉིན་ལྟ་དུས་ཙམ་ལ་རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མ་རང་བྱོན་འདའི་རག་པ་རེད་གསུངས་པ་རེད།

When they went to see the next morning, it was said that they obtained this self-appeared Tara statue.

ཨཱ་ནི་རག་དུས་ཙམ་ལ་ལྷ་ཁང་འདིའི་ནང་གདན་འདྲེན་ཞུས་བྱས་རྦད་དེ་ཨཱ་ནི་འདི་ཕྱི་ལ་ཡ་སྒྲོལ་མ་འདི་བཞེངས། ནང་ལོགས་ལ་ཁོ་རང་རང་བྱོན་བླུགས།

They then brought it here in this shrine and built another statue of Tara as its cover and housed the one they found.

ཨཱ་ནི་ཤར་ཆུ་སྒྲོལ་མ་ཟེར་དེ་ནས་ད་ནིང་ཞེ་ནིང་འདི་པ་འབྲས་སྤུངས་ཚོགས་ཆེན་འདི་ཚོར་རྐུ་མ་ཞེ་དྲགས་ཤོར་དུས།

So this is the one, the Sharchü Drölma. In the last few years, during the time of great conventions in Drépung, there were many incidents of theft.

རྐུན་མའི་དྭོགས་ཟོན་བྱས་འདི་སྒེ་ཁུང་དེ་བཀག་པ་རེད་ལྟ།

The prevent thieves, and the monks decided to block that window.

བཀག་ཀ་འགྲོ་དུས་ཙམ་ནས་ཨཱ་ནི་བགྲེས་སོང་དེ་ཚོས་རྦད་དེ་བཀའ་རྒྱུ་ཡོག་མ་རེད་ཟེར། ནག་ཁུང་བཟོ་རྒྱུ་ཡོག་མ་རེད་ཟེར།

When they were about it block the window, some senior monks objected and said that they shouldn't block totally.

གང་ཡིན་ཟེར་ན། ཤར་ཆུའི་སྒྲོལ་མ་དེ་དུས་ཁོ་རང་ཕ་ནས་ཚུར་གདན་འདྲེན་ཞུས་རྒྱོག་སོང་ཙང་ཕར་ཚུར། མི་དང་མ་སོང་ནའི་འགྲོ་ལམ་གཅིག་གནས་ཀྱི་ཡོག་རེད་ཟེར།

They reasoned that the Sharchü Drölma statue was brought here from here. Moreover, she needs passage to move freely like we human need.

འོ་འདུག་སེ་སོང་ཙང་རྦད་དེ་བཀག་ཡོག་མ་རེད་ལྟ། ཨཱ་ནི་སྒྲོལ་མ་འདི་ཁུག་ཀྱོག་ལ་ཡ་གསང་བ་བྱས་བཞག་གི་ཡོག་རེད། གཞན་རྐུན་མ་སྡང་པོ་སོང་ཙང་།

Therefore it was not fully blocked. And this Tara was kept here in this corner because the temple is notoriously prone to theft.

ལྟ་མི་དང་མ་སོང་ནའི་ཨ་བ་འཁྲུངས་ཡག་ཡོག་རེད། འདི་འདྲས་བྱས།

It's like a pregnant woman.

རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་སྟོང་སྐུ་རེད་པཱ།

Are these the one thousand statues of Je Tsongkhapa?

འོ་སྟོང་སྐུ། ད་ལྟ་རྟེན་གཙོ་སྦུག་འདའི་ཡོད་པཱ།

Yes, these are the one thousand statues. The main statue inside, do you remember?

ལཱ་སོ།

Yes.

འོ་ལྟ་སྟོང་སྐུ་འོ་འདི་རེད།

The one thousand statues.