Video Overview
This video is a narration of a ballad that has two different interpretations pertaining to its origin. The first version claims that the ballad spread during the arrival of the sixth Tali Lama, Rigzin Tshangyang Jamtsho from Tsang in Tibet and its name is གཙང་མོ་ (Daviation of Tsang). While on the other hand, the second version claims that the ballad is sung to seek one's fate by using a thorn, which is why it is named རྩང་མོ་ (Daviation of thorn). In addition, the ballad is sung as a competition between boys and girls to prove their ability and knowledge. Ballads can be of several different subgenres: antagonizing tsangmo, befriending tsangmo, congratulatory tsangmo, deprecating tsangmo, joyful tsangmo, and so on. People compete with each other even while in the field, guarding crops or grazing animals. But these days it is rarely practiced even in the villages. Tsangmo is a type of song used to express one's emotions, conveying inner warmth and affection to another person. Tsangmo songs are only sung but never danced to. It is more like poetry in this regard. The composition is usually limited to a verse of four lines for a particular expression. The tsangmo shown in this video, sang by Sonam Wangmo for archival purposes, is a mixture of all categories. In a real competition, the performer will react to their opponent's verses, whether it be a question or answer.
༉ ལོ་རྒྱུས་སླབ་ཐངས་དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ རྩང་མོ་འདི་ ཏ་ལི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་དྲུག་པ་ རིག་འཛིན་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ གཙང་གི་ས་གནས་བརྒྱུད་དེ་ བོད་ལུ་བྱོན་པའི་སྐབས་ འགོ་ཐོག་དར་ཁྱབ་བྱུང་ཡོདཔ་སྦེ་ཨིན་མས། ཏེ་བཤད་ཚུལ་གཅིག་ལས་འབདན་ གཙང་མོ་ཟེར་ བོད་གཙང་ལས་བརྒྱུད་ནི་འདི་གིས་གཙང་མོ་ཟེར་དང་ སླབ་ཚུལ་གཞན་མི་གཅིག་ལས་འབད་བ་ཅིན་ རྩང་དུམ་ལག་ལེན་འཐབ་སྟེ་རྩང་མོ་འཐེན་སྦེ་ གནམ་བསྐོས་བལྟ་མི་ལས་བརྟེན་ རྩང་མོ་ཟེར་སླབ་ཨིན་མས། རྩང་མོ་འདི་ བུ་དང་བུམོ་ཚུའི་བར་ན་ བློའི་རིག་རྩལ་ག་དྲག་ག་བལྟ་ནིའི་དོན་ལུ་ དོ་འགྲན་འབདཝ་ཨིནམ་ད་ འདི་ལུ་ གཉེན་གླུ་དང་དགྲ་གླུ་ དེ་ལས་བསྟོད་གླུ་ཟེར་ གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་སྐྱོན་བཏགས་ནི་ དགའ་སྤྲོའི་རྩང་མོ་ཟེར་ དབྱེ་ཁག་ལེ་ཤ་ཅིག་ར་འདུག མི་ཚུ་གིས་ ཞིང་ནང་ལཱ་འབད་བའི་སྐབས་དང་ སྒོ་ནོར་འཚོ་བའི་སྐབས་ དེ་ལས་ལོ་ཐོག་སྲུང་བའི་སྐབས་སུ་ རྩང་མོ་འཐེན་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ ད་རེས་ནངས་པར་ གཡུས་སྒོ་ཚུ་ནང་ཡང་ རྩང་མོ་འཐེན་པའི་སྲོལ་འདི་དཀོན་དྲགས་ཡར་སོང་ནུག རྩང་མོ་འདི་ སེམས་ཁར་མནོ་བའི་དོན་དག་ཚུ་ གཞན་ལུ་སྐད་ཀྱི་གདངས་ མ་འདྲཝ་གི་ཐོག་ལས་འབད་ཕྱི་ཁར་བཏོན་ཏེ་འཐེན་མི་ཅིག་ལུ་སླབ་མས།
- Kurtoe
- བསོད་ནམས་དབང་མོ་ Sonam Wangmoརྩང་མོ་ཆུ་ལ་སྐྱེ་བ། །ཡ་མཚན་ཆེ་རྒྱུ་མིན་འདུག ། བྲག་རི་སྐམ་པའི་ལོགས་ལ། །ལྷ་ཤིང་ཤུག་པོ་འཁྲུངས་ཡོད། །No need to amuse, When the thorn is grown in water. Because towards the dry cliff, The tree of divine realm juniper is grown.
- བསོད་ནམས་དབང་མོ་ Sonam Wangmoནམ་ལ་སྐར་མས་གང་སོང་། །སེམས་ལ་སྐྱོ་མོས་གང་སོང་། ། ལས་ངན་སྨན་ཆུང་བུ་མོ། །སྐྱོ་གཏམ་བཤད་ས་མིན་འདུག །Sky is full of stars, Mind is full with grief. Wick maiden, Don’t have place to share grief.
- བསོད་ནམས་དབང་མོ་ Sonam Wangmoནམ་ལ་སྤྲིན་གཅིག་མེད་ན། །སྐད་ཅན་སྤྱང་ཀ་འདྲ་དོ། ། ང་ལ་བྱམས་པ་མེད་ན། །དགེ་སློང་བསྙེན་རྫོགས་འདྲ་དོ། །If there is no cloud in sky, It’s like modest person. If I don’t have compassion, Its like ordain monk.
- བསོད་ནམས་དབང་མོ་ Sonam Wangmoནམ་དང་སྤྲིན་གྱི་བར་ལ། །རྒྱ་བཟའ་བོད་ཀྱི་སྒོ་ང་། ། ཉིམ་དང་ཟླ་བས་མ་གཏོགས། །གཞན་གྱིས་མཇལ་ས་མིན་འདུག །In the mid of sky and cloud, The egg of Jaza, Tibet. Only by sun and moon, Can see and others can’t?
- བསོད་ནམས་དབང་མོ་ Sonam Wangmoཁྱོད་ནི་ལ་མོའི་ཕར་ཁ། །ང་ནི་ལ་མོའི་ཚུར་ཁ། ། ལས་དང་སྨོན་ལམ་ཡོད་ན། །ལ་མོའི་སྦུག་ལ་འཛོམས་གེ །You are back of the peak, I on front of the peak; If destined by fate, Lets meet in the mid of peak.
- བསོད་ནམས་དབང་མོ་ Sonam Wangmoཁྲི་ཀཝ་སྐལ་བཟང་མེ་ཏོག །ཡོད་པའི་འགྲམ་ལ་ལུས་སོང་། །?][ཆུ་ཅིག་ཡོད་པའི་འགྲམ་ལ། །འགྲམ་པའི་ཁྲི་གཅིག་རྒྱབ་དགོ ། In the hot place, Take a cool shower. The beautiful fortunate flower, Is left at home.
- བསོད་ནམས་དབང་མོ་ Sonam Wangmoལ་གཅིག་ལ་གཉིས་བརྒལ་སོང་སྨོ་ཡ། །ལ་འདི་མཐོ་བའི་ལ་མོ་བརྒལ་སོང་སྨོ་ཡ། ། ཆུ་གཅིག་ཆུ་གཉིས་བརྒལ་སོང་སྨོ་ཡ། །ཆུ་འདི་ཡས་རི་གཙང་ཆུ་སྨོ་ཡ། །One or more peak is crossed, The highest peak is crossed. One or more water is crossed, The clear water too.
- བསོད་ནམས་དབང་མོ་ Sonam Wangmoཨ་ནཱི་བཟུམ་ཅིག་ཡོད་ལགས།
- བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱས་ Sonam Tobgayད་རུང་ ཨ་ནཱི་གདངས་དབྱངས་ནང་གཅིག
- བསོད་ནམས་དབང་མོ་ Sonam Wangmoལགས་སོ།
- བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱས་ Sonam Tobgayའཐེན་ཤིག་ལགས།
- བསོད་ནམས་དབང་མོ་ Sonam Wangmoརི་འདི་ཕར་རི་སྒུར་སྒུར་སྨོ་ཡ། །རང་སེམས་ཚུར་རི་སྒུར་སྒུར་སྨོ་ཡ། ། བསྒུར་ན་མཉམ་དུ་སྒུར་ཤོག་སྨོ་ཡ། །མ་སྒུར་རང་རང་སོ་སོ་སྨོ་ཡ། །Hill is another sphere, Our mind is another sphere. If possible sphere together, If not it’s diverse.
- བསོད་ནམས་དབང་མོ་ Sonam Wangmoལགས་སོ་ལགས།། །།