18 Feb 2017
7 min 17 sec
Video Overview
Creators:
Tibetan and Himalayan Library
The different sizes and uses of traditional woven baskets, as well as a discussion centered on the loss of this tradition.
བརྙན་ཐུང་འདིའི་ནང་དུ་སླེ་བོ་དང་འབྲེལ་བའི་རིག་གནས་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནས་ཚུལ་འགའ་ཤས་བརྗོད་ཡོད་པ་མ་ཟད་སླེ་བོའི་དབྱེ་བ་དང་ཆེ་ཆུང་ཡང་བརྗོད་ཡོད།
དངོས་བཤུས་གློག་བརྙན་འདིའི་ནང་དུ་རྔ་བ་ས་ཁུལ་གྱི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་སླེ་བོ་སླ་སྟངས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་བརྗོད་ཡོད་ལ།དངོས་བཤུས་གློག་བརྙན་འདི་ལ་ཁྱོན་ལེའུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་འདི་ནི་ལེའུ་གཉིས་པ་རེད། ལེའུ་འདིའི་ནང་དུ་སླེ་བོ་དང་འབྲེལ་བའི་རིག་གནས་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནས་ཚུལ་འགའ་ཤས་བརྗོད་ཡོད། དེ་དག་རེ་རེ་བཞིན་ངོ་སྤྲོད་བྱས་ན། སླེ་བོ་ནི་སྔོན་གྱི་དུས་སུ་ས་ཁུལ་འདིའི་མི་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཤུགས་ངལ་རྩོལ་སྐབས་སུ་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་ལག་ཆ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་དང་འབྲེལ་ནས་སླེ་བོ་དང་འབྲེལ་བའི་སྒྲུང་དང་ཁེད་ཡོད་པ་གསལ་བཤད་བྱས་ཡོད། དེ་མིན་མགོ་ལོག་འབྲོག་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་རྣམས་ཀྱིས་ལོ་རེ་རེར་རོང་བའི་ས་ཆ་འདིར་ཡོང་ནས་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་རིན་ཐང་མི་གཅིག་པའི་སླེ་བོ་ཆ་ཆུང་མང་པོ་ཉོ་བའི་གནས་ཚུལ་བརྗོད་ཡོད་ལ། མཇུག་ཏུ་ཆེ་ཆུང་མི་གཅིག་པའི་སླེ་བོ་དག་གི་མིང་དང་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ཁ་ཚང་དུ་ངོ་སྤྲོད་བྱས་ཡོད།
本片纪录了不同大小、不同样式的背篓以及它们在当地人生活当中所扮演的角色。片中也对这种工艺日益衰落的趋势提出了讨论。
《背篓》是一部纪录阿坝地区传统制作背篓工艺的纪录片，该片一共分为二个短视频。片中制作的背篓在阿坝地区传统上用于各种用途，特别是用于长途背负重物。根据不同的用途，当地制作的背篓的大小也各有不同。本段视频主要纪录了制作的背篓的第二道工序，即背篓的编织工序。视频同时通过采访当地的背篓制作者纪录有关背篓的民间谚语。
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1དེ་མིན་སླེ་བོ་ལ་བཤད་རྒྱུ་ཅང་ཡོད་ནི་འེ་རེད།/Are there any other stories about baskets?/>>讲解员一：还有没有一些关于背篓的故事呢?/
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2ཡོད་པ་རེད།/Yes.／>>讲解员二：有。／
- >>འདི་ར་སྒལ་རེད། འདི་རྩིབས་གུ་རེད།/>>This is the basket pillar. These are the basket ribs.／>>这是背篓梁，这是背篓肋骨。／
- >>ཁེད་བཤད་ན་ཤ་མེད་ཀོ་མེད་རྩིབས་གུ་ར་ར་ཅི་ཁེད་ཞེས་ཟེར་བ་རེད།/>>A riddle about baskets is, what has ribs but no skin and no flesh.／>>有个谜语是没皮没肉只剩肋骨的是什么?/
- >>སྔོན་ཆད་ཀོ་བ་དྲས་ཏེ་ཁ་གནོན་པ་རེད།/>>Before we used yak leather to tie the basket edge.／>>以前我们用牛皮绳来压背篓的边。／
- >>ད་ལྟ་ཀོ་བ་མེད་པས་སླེ་ཐག་གིས་ཁ་གནོན་པ་རེད།/>>Now we don't have yak leather so we just use string.／>>现在没有牛皮绳就用麻绳来压。／
- >>སྔོན་ཆད་གོ་བ་མཉེས་ཏེ་ལྷམ་བཟོ་བ་རེད།/>>Before, we rubbed leather and made leather shoes.／>>以前我们揉皮来做皮鞋。／
- >>ལྷམ་ངོ་རྙིང་བ་ཆུ་ལ་སྦང་རྗེས་དྲས་ཏེ་སླེ་བོའི་ཁ་གནོན་པ་རེད།/>>We soaked old leather shoes and cut them into strings to tie the basket edge.／>>把旧皮鞋浸泡后，裁成皮绳来压背篓的边。／
- >>འོན་ཀྱང་ད་ལྟ་དེ་དག་ཡོད་པ་མ་རེད།/>>But now nobody rubs leather.／>>但是现在没有人揉皮子了。／
- >>སྔོན་ཆད་སླེ་བོ་ཆེ་ཆུང་ཚང་མ་ཀོ་བས་ཁ་གནོན་པ་རེད།/>>Before we used leather strings to tie the basket edge.／>>以前都用牛皮绳来压背篓边。／
- >>ད་ལྟ་ཀོ་བ་མཉེ་མཁན་ཡོད་པ་མ་རེད།/>>But now nobody rubs leather.／>>现在没人揉皮子了。／
- >>འདི་ལག་སླེ་ཡིན་པས་ར་སྒལ་ཐུང་ཐུང་ཞིག་ལས་དགོས་པ་མ་རེད།/>>These small baskets have shorter pillars.／>>这些小背篓的篓梁比较短一些。／
- >>ད་དུང་སླེ་བོ་འདི་ལས་ཆེ་བ་དང་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་མང་པོ་ཡོད།/>>There are many different sizes of baskets including larger ones than this.／>>还有各种不同尺寸的背篓，包括比这个大的背篓。／
- >>གནའ་ཡི་སླེ་བོ།/>>These are old baskets.／>>这些是旧的背篓。／
- >>ད་ལྟ་དེ་དག་སླ་མཁན་ཡོད་པ་མ་རེད།/>>Nobody makes these now.／>>现在没人做这些了。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1སླེ་བོ་རྣམས་གང་ན་ཡོད།/Where are the baskets?/>>讲解员一：背篓放在哪里的?/
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2ཁྱིམ་ན་ཡོད།/In the house.／>>讲解员二：在屋里。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1མང་གི་ཡ།/That many.／>>讲解员一：这么多啊。／
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2འདི་ཕྱུར་སླེ་སྟེ་ཕྱུར་བ་ལས་པར་བཀོལ་བའི་སླེ་བོ།/These are cheese baskets, baskets that are used for making cheese.／>>讲解员二：这些是做奶酪时用的背篓。／
- >>དབྱར་ཁ་འབྲོག་ས་ན་ཡོད་དུས།/>>In the pasture in the summer.／>>夏天在牧区的时候。／
- >>ཕྱུར་ཁུ་སྒྱེ་མོ་ནང་དུ་བླུགས་རྗེས་འདིའི་ནང་དུ་བཞག་ནས་གནམ་ལ་བཏག་ནས་བཞག་ན།/>>Pour cheese water into a bag and hang it up.／>>把奶酪水倒进袋子里挂着。／
- >>གནམ་ལ་བཏག་ནས་བཞག་ན་ཁྱི་ཡིས་ཀྱང་ཟ་མི་ཐུབ།/>>So dogs will not steal the cheese.／>>这样狗就偷吃不了奶酪。／
- >>ཕྱུར་ཁུ་བཙག་དགོས་པ་རེད།/>>The cheese water has to leak out.／>>奶酪水要沥干。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1འདི་དེ་རིང་ང་ཚོས་བསླས་པ་དེ་དང་གཅིག་འེ་རེད།/Is this the same as what we wove today?/>>讲解员一：这个和今天编织的一样吗?/
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2རེད། འདི་ཡང་ལག་སླེ་རེད།/Yes, this is also a small basket.／>>讲解员二：是的，这也是小篓。／
- >>འདི་ཡིས་ས་ཁུར་བ་རེད།/>>This is to carry soil.／>>这是背土用的。／
- >>འདིའི་ངོར་སྒྱེ་མོ་ཞིག་བཞག་ནས་དེ་ནས་ནང་དུ་གྱང་རྡུང་སྐབས་ས་ཁུར་བ་རེད།/>>Put a bag in here, then use it to make walls.／>>这里面放个袋子，然后打墙时背土用。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1འདི་གཉིས་ཀྱི་མདོག་མི་འདྲ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་རེད།/Why these two have different colors?/>>讲解员一：这两个怎么会有不一样的颜色?/
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2ལྕང་མ་འདི་དབྱར་ཁར་བཏུས་པ་རེད།/This is made of willow twig from summer.／>>讲解员二：这是用夏天的柳条做的。／
- >>འདི་ད་ལྟ་དགུན་ཁར་བཏུས་པ་རེད།/>>And this is a willow twig from winter.／>>这是用冬天的柳条。／
- >>འདི་ཡང་ས་ཁུར་སྤྱད་རེད།/>>This is also used to carry soil.／>>这也是背土用的。／
- >>གྱང་རྡུང་དུས་ས་ཁུར་བ་རེད།/>>Carry soil for making walls.／>>打墙时背土用的。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1གྱང་ནམ་རྡུང་བ་རེད།/When is the best time to make walls?/>>讲解员一：什么时候是打墙最好的时节?/
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2དཔྱིད་ཀ་ཟླ་བ་བཞི་བ་ལྔ་བའི་ནང་རྡུང་བ་རེད།/April or May is the time to make walls.／>>讲解员二：春季四、五月份适合打墙了。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1འདི་གཉིས་གཅིག་འེ་རེད།/Are these two the same?/>>讲解员一：这两个一样吗?/
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2དེ་ཅུང་ཆེ་བ་རེད།/This one is bigger.／>>讲解员二：这个比较大。／
- >>དེའི་ནང་དུ་ཨོང་བ་དང་འབུད་ཤིང་བཏུས་ན་ཆོག་པ་རེད།/>>This one is to collect yak dung and fuel. ／>>这种可以用来装牛粪和木柴。／
- >>འདི་འབུད་ཤིང་སྐམ་པོ་ཁུར་སྤྱད་རེད།/>>This is to carry dried firewood.／>>这是用来背干木柴的。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1འབུད་ཤིང་སྐམ་པོ་ཁུར་དགོས་པ་ཨེ་རེད།/Carry dried firewood?/>>讲解员一：背干木柴的吗?/
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2འདིའི་ནད་དུ་རྟ་ལུད་འཕོས་ན་ཆོག་པ་རེད།/This one is to carry horse dung.／>>讲解员二：这里面可以装马粪。／
- >>འདིའི་ནང་དུ་རྟ་ཟོག་གི་གཟན་ཆས་ཁུར་བ་རེད།/>>This one is to carry dried straw.／>>这里面可以装干草。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1དེ་རྙིང་བ་ཞིག་འེ་རེད།Is this an old one?／>>讲解员一：这是个旧的吗? ／
- >>དེའི་ཁ་བཅག་འདུག／>>This basket edge is broken.／>>这个背篓边已经坏了。／
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2ཁ་མནན་ཡོད་པ་མ་གཏོག་རྙིང་པ་མ་རེད།/Edge is tied, but it's not old.／>>讲解员二：只是压边， 不是旧的。／
- >>འདི་དགུན་ཁའི་ལྕང་མས་སླས་ཏེ་སྐམ་སོང་བས་རེད།/>>This is made of willow twig from winter, so it is dried out.／>>这是用冬天的柳条做的，所以干了。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1འདི་འདྲའི་ཆེན་པོ་ཞིག་གིས་ཅི་བྱེད་དགོས་པ་རེད།/What is the purpose for such a big basket?/>>讲解员一：这么大的篓子是用来做什么的?/
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2དེའི་ནང་དུ་གྱ་མ་ཁུར་བ་རེད།/This is to carry wheat-straw.／>>讲解员二：这里面可以装麦秆。／
- >>ནས་རྡུང་སྐབས་གྱ་མ་ཁུར་ཏེ་ནང་དུ་བསྐྱལ་བ་རེད།/>>Carry barley-straw when we thresh barley.／>>打青稞的时候用来背麦秆的。／
- >>འདིའི་མིང་ལ་མཛོ་སླེ་ཟེར་བ་རེད།/>>This is called a dzo basket.／>>这个叫“咗”篓。／
- >>ད་དུང་སྔོན་ཆད་ཀྱི་ཡོས་ཕོག་སྤྱད་དེ་ཡོད།/>>There is also barley basket.／>>还有以前放炒完了的青稞的篓子。／
- >>ད་ལྟ་འདི་འདྲ་ལས་མཁན་ཡོད་པ་མ་རེད།/>>Nobody makes it.／>>现在没人做这个。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1གཅག་ཡོད་ག／Is it already broken?/>>讲解员一：已经破了吧！／
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2ད་མ་དགོས་བས་གང་སར་འཕང་བཞག་པས་རེད།/It is because nobody uses it now and they're left it everywhere.／>>讲解员二：可能是现在不用了，到处乱放弄破的吧。／
- >>སྔོན་ཆད་སླེ་བོ་དག་གི་ཁ་ཡང་ཀོ་བ་དྲས་ཏེ་མནན་པ་རེད།/>>Before we used yak leather to tie the basket edges.／>>以前篓子边都是用牛皮来压的。／
- >>འདི་ཡང་མནན་ཡོད་པ་རེད།/>>This is also tied.／>>这个也是压过的。／
- >>ནང་ངོས་སུ་ལྕི་བ་སྦྱར་ཡོད་པ་རེད།/>>Smear the yak dung inside.／>>里面贴了牛粪。／
- >>དེ་ནས་ཡོས་ནང་དུ་བླུགས་ན་ཕྱི་རུ་འབུད་མི་ཐུབ་པ་རེད།/>>So that the barley will not spill out.／>>这样把青稞倒进去后就不会漏出来。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1འདི་ལྕི་བ་སྐམ་སོང་བ་འེ་རེད།/Is this dried yak dung?/>>讲解员一：这是干了的牛粪吗?/
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2ཨོང་བ་རེད། དེས་ཡོས་ཕྱི་རུ་འབུད་པ་འགོག་ཐུབ་པ་རེད།/Yes, dried yak dung. This will keep barley from spilling out.／>>讲解员二：是的，干牛粪。它可以防止青稞漏出来。／
- >>དེང་སྐབས་མ་དགོས་པས་བདག་གཉེར་མ་བྱས་པར་འདི་འདྲར་གྱུར་སོང་བ་རེད།/>>We don't use them now. So people don't care and [the tradition] has become like this.／>>现在不用了，人们也不再爱护，变成这样了。／
- >>མིང་གཞན་ལ་ཡོས་གོར་ཡང་ཟེར་བ་རེད།/>>Another name for this is round barley basket.／>>这个也叫圆青稞篓。／
- >>ཡོས་གོར་ཟེར་བ་གོར་གོར་ཡིན་པས་རེད།/>>Is it because the shape is round?/>>是因为它是圆形的?/
- >>རེད་ཡ་ཡོས་གོར་རེད།/>>Yes.／>>是的。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1འདི་ཀོ་བ་འེ་རེད།/Is this leather?/>>讲解员一：这是牛皮吗?/
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2ཀོ་བ་རེད།/Yes.／>>讲解员二：是的。／
- >>ལྷམ་ངོ་རྙིང་བ་དྲས་ཏེ་བཟོས་པ་རེད།/>>It is made from [repurposed] old leather shoes.／>>是用旧皮鞋做的。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1འདི་བཙོང་ན་ཉོ་མཁན་ཡོད་པ་འེ་རེད།/Do people buy these?/>>讲解员一：这些还有人买吗?/
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2ཡོད་ནི་རེད། འབྲོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉོ་བ་རེད།/Yes, nomads buy them.／>>讲解员二：有的， 很多牧民都要买的。／
- >>སླེ་བོ་ཆེན་པོ་གཅིག་གིས་སུམ་ཅུ་དང་ཆུང་བ་གཅིག་རེའི་བཅུ་བཅོ་ལྔ་རེ་ཁུག་གི་འདུག／>>Bigger baskets can be sold for 30 yuan and smaller ones are 10-15 yuan.／>>大篓子三十元，小篓子可以卖十到十五元。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1ད་སྐབས་ཉོ་བ་འེ་རེད།/Do they still buy them?/>>讲解员一：现在人们还买吗?/
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2ཉོ་བ་རེད།/They buy them.／>>讲解员二：买。／
- >>འབྲོག་པའི་ས་ཆ་མགོ་ལོག་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉོ་བ་རེད།/>>Nomads from Golok buy them.／>>果洛那边的牧民会买。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1ཁྱོད་ཀྱིས་བཙོང་འེ་མྱོང་།/Have you ever sold them?/>>讲解员一：你卖过吗?/
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2མྱོང་།/Yes.／>>讲解员二：卖过。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1དེ་ན་འདི་རྣམས་བཙོང་རྒྱུ་རེད་དམ་རང་ལ་བཀོལ་རྒྱུ་དགོས་པ་རེད།/Are you going to sell them all or use some yourself?／>>讲解员一：那么这些是要卖的还是自己用?/
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2རང་བདག་ལ་ཡང་དགོས་པ་རེད་ལ།/I need to keep some for my own use.／>>讲解员二：我自己也要留一些用。／
- >>བཙོང་རུང་ཆོག་ནི་རེད།/>>I can sell some too.／>>我也可以卖出去。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1ཡང་ལས་རུང་ཆོག་གམ།/You can make more, right?/>>讲解员一：还可以做吗?/
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2ཆོག་ནི་རེད།/Yes.／>>讲解员二：可以。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1དཀའ་མོ་རེད་ཡ།It is hard.>>讲解员一：不过挺难。／
- >>ཤིང་འཐུ་དགོས་ལ་ལག་པས་ལས་དགོས།/>>Collecting willow twigs and weaving them.／>>要捡柳条还要编织。／
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2ཚང་མ་ལག་པས་ལས་དགོས་ཀི།/All are handmade.／>>讲解员二：都是手工的。／
- >>རེད། ཉོ་མཁན་ཡོང་ནི་རེད།/>>People will buy them.／>>会有人买。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1འདི་གང་དུ་འཇོག／Where would I put it?/>>讲解员一：这个放哪儿?/
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2ལྷན་དུ་བཞག་ན་ཆོག་གི／We can put it together.／>>讲解员二：可以放到一起。／
- བཤད་མཁན་དང་པོ། Narrator 1ཡར་ལ་སྐྱེལ་འཇོག／Move it in.／>>讲解员一：搬进去吧。／
- བཤད་མཁན་གཉིས་པ། Narrator 2འདི་རྟ་ལུད་རེད།/This is horse dung.／>>讲解员二：这是马粪。／
- >>དང་ཐོག་ལག་སླེ་རུ་བཅུས་ཏེ་དེ་ནས་སླེ་བོ་ཆེན་པོ་རུ་ལྡུག་དགོས་པ་རེད།/>>Collect it with the small basket and then transfer it to a big basket.／>>先用小篓子装好后，然倒进大篓子里。／
Loading ... Collection:
Subcollection
- Northeastern Tibet (Amdo) Collections
Subject
- Crafts
- Household Goods
- Amdo
Recording Location
- Ngawa
Language
- Ngawa Amdo
Terms
- གཟེད་མ
Related Media:
Cinematographer:
Jamyang Gyamtso
Editor:
Jamyang Gyamtso
Director:
Thonko
Editor:
Thonko
Producer:
Tibetan and Himalayan Library
Contributing Translator:
Kalwang
Contributing Transcriber:
Kalwang
Contributing Translator:
Pema
Contributing Transcriber:
Pema
Publisher:
Tibetan and Himalayan Library
Data Entry:
Copyright Owner:
Tibetan and Himalayan Library
Year Published:
2018
Visibility:
Public (group default)
Shanti AV Id:
14391
Versions:
Date Created:
Saturday, February 18, 2017
Digital Format:
video quicktime
Media Type:
Moving Image
Format Standard:
MPEG video
Colors:
Color
Duration:
00:07:17